فروشگاه الماس,زمرد,یاقوت09025283869

تاریخچه سنگ کریزوپراز

کریزوپراز به انگلیسی( Chrysoprase) وبا فرمول شیمیایی SiO2 از مجموعه کانی هاست کریزوپراز به عنوان یکی از نادرترین و ارزشمندترین کوارتز کلسدونی و سنگ سیلیکای سبز-آبی است که به شکل کریپتوکریستالین دی اکسید سیلیکون است وبه نام کریزوکلا کلسدونی نیز شناخته می شود.نام “کریزوپراز” بر اساس دو واژه یونانی “chrusos” و “prason” به ترتیب به معنای “طلا” و “تره فرنگی” و با اشاره به رنگ سبز تره فرنگی و رگه های طلایی در آن، شکل گرفته است.
کریزوپراز اغلب در رگه های کوارتز موجود در سنگ های سرپانتین دارای نیکل و در رسوبات نیکل تشکیل می شود.کریزوپراز به خاطر داشتن ویژگی اپالسنت (کدر بودن) و رنگ سبز سیبی آن که منحصر به فرد است.

رنگ سبز اکثر سنگ های قیمتی به دلیل وجود آهن (تورمالین)، کروم (زمرد) و یا وانادیم (گرانیت تساوریت) است، اما رنگ کریزوپراز ناشی از وجود ناخالصی های نیکل در کریستال های کوارتز بی رنگ است.کریزوپراز ( Chrysoprase)بر خلاف اکثر انواع کوارتز های کلسدونی که نوع چند رنگی آنها اهمیت بیشتری دارد، رنگ سبز روشن و خالص آن ارزشمند تر و نشان دهنده کیفیت بالای آن است.

گستردگی جغرافیایی سنگ قیمتی کریزوپراز

ذخایر کریزوپراز( Chrysoprase) را می توان در نقاط مختلف جهان یافت.برخی از مهم ترین منابع آن عبارتند از استرالیا، برزیل، آلمان، لهستان، روسیه، آفریقای جنوبی، تانزانیا، زیمبابوه، ماداگاسکار، هند، قزاقستان و ایالات متحده (آریزونا، اورگان و کالیفرنیا).
در گذشته، معادن فرانکشتاین (زابکوویچ) در سیلیزیای لهستان منبع فراوانی برای کریزوپراز بود، اما امروزه استرالیا حدود ۸۵ درصد از عرضه کریزوپراز جهانی را به خود اختصاص داده است.
کریزوپراز ( Chrysoprase)استخراج شده از معدن کوئینزلند مرکزی (استرالیا) به عنوان یکی از با کیفیت ترین کریزوپراز ها در جهان محسوب می شود و بسیاری از آنها دارای شفافیت و رنگی مشابه با یشم با کیفیت هستند.

رنگ کریزوپرایز به چه علت سبز است؟

رنگ سبز این گوهرسنگ به علت وجود مقداری جزئی از نیکل است. نیکل میتواند از راه های مختلفی در کوارتز میکروکریستالین وجود داشته باشد البته نه در ساختار شبکه ای آن. مقدار اندکی از مخلوط سیلیکاتی نیکل همراه کوارتز، پخش شدن اکسید نیکل، یون های نیکل را آزاد و سبب رنگ سبز کالسدونی میشود. کریزوپراز در طیف رنگهای وسیعی از سبز مایل به زرد کمرنگ تا سبز پر رنگ عمیق وجود دارد. مقدار فراوانی نیکل در سنگ میتواند قدرت درجه رنگ سبز آن را مشخص کند. کریزوپراز با رنگ سبز مایل به زرد کمرنگ می تواند شامل 0.1 تا 1 درصد وزنی اکسید نیکل را شامل شود. نمونه های سبز پررنگ میتوانند تا 5 درصد وزنی اکسید نیکل را شامل شوند. در سایر گوهرسنگهای خانواده کوارتز، عامل رنگ سبز غیر نیکل بوده به جز کریزوپراز تنها گوهر سنگی که رنگ سبزش به دلیل حضور نیکل است کانی کمیاب گاسپایت ( gaspeite) می باشد که کربنات نیکل، آهن و منیزیم است. عامل رنگ سبز در اکثر گوهرسنگهای سبز مانندتورمالین ( آهن )، زمرد (کروم)، گارنت سووریت (Tsavorite) که نوعی گروسولار است وانادیوم میباشد.

سنگ های مشابه و بهسازی

این سنگ در بازار مشابهات زیادی دارد. سرپانتین، عقیق سبز، اسمیت زونیت، جادئیت، آونتورین، پرنیت، پلاسما، جاسپر سبز تیره، سنگ خون و …هر یک میتوانند مشابه سنگ کریزوپراز باشند. این سنگ به یشم استرالیایی نیز در بازار معروف اما کاملا با سنگ یشم متفاوت بوده و نوعی اصطلاح بازار است. در بازار جواهرات از جمله ایران نوع های متفاوتی از کالسدونی یا عقیق های رنگ شده به جای سنگ کریزوپراز اصل فروخته میشوند. گاهی با اسم هایی چون “chalcedony chrysoprase” و یا “Lemon Chrysoprase”فروخته میشوند که این اسامی اشتباه هستند. کریزوپراز لیمویی یا سیترُن کریزوپرایز نیز نام اشتباهی است که به سنگ منیزیت (Magnesite) داده و بین تراشکاران رواج دارد. نام اصلی آن برای نوع سبزش منیزیت لیمویی است و از ترکیبات کربنات منیزیوم و در همان شرایط محیطی کریزوپراز دیده میشود ولی جنسی متفاوت و اوپاک است.کریزوپراز اصل دارای رنگ و غلظت رنگ و نیمه شفافیت خاصی است.

خواص سنگ کریزوپراز در چاکرا درمانی

این سنگ چاکرای قلب (چهارم) و چاکرای ناف (سوم) را تحت تاثیر قرار میدهد. همچنین این یک سنگ دوست داشتنی، متعلق به پرتو رنگ سبز و همچنین سنگی متعلق به قلب است و ما را با قلمرو طبیعت پیوند میدهد. این سنگ به قلب احساس استقامت بخشیده و از نظر جسمانی موجب سلامت عمومی، بازسازی، جوانی و سرزندگی می گردد. از خواص سنگ کریزوپراز از نظر احساسی می توان به ترغیب عشق ورزیدن و اعتماد کردن، رهایی از هیجانات مبتنی بر ترس، یاری دادن در ارتباط با بسامدهای مثبت طبیعت و محیط پیرامون اشاره نمود. همچنین کریزوپراز چاکرای ناف یعنی جایگاه اراده را فعال میکند که این ابزاری عالی برای کسانی است که راه خود را برای درمان اعتیاد برگزیده اند.

نحوه نگهداری

رنگ کریزوپراز گاهی اوقات ناپایدار است. این سنگ مقداری به نور حساس بوده و چنانچه در طولانی مدت در معرض حرارت و یا نور خورشید قرار گیرد کم رنگ می شود. البته اگر سطح سنگ شما رنگ پریده گردد لایه زیرین آن دارای رنگ بهتری است که با پولیش سطحی میتوانید دوباره زیبایی آن را احیا کنید. همچنین در صورتی که در مقابل رطوبت شدید قرارگیرد تغییر رنگ آن باز می گردد. بنابراین بهتر است به طور کلی در مناطقی با حرارت بالا یا نور شدید نگهداری نشود.

کلسیت چیست؟

کلسیت پایدارترین شکل کربنات کلسیم و سنگ معدن کلسیم است.
کربنات کلسیم گروهی بسیار غنی از مواد معدنی هستند و در خالص ترین شکل خود کاملا شفاف و بی رنگ هستند.
کلسیت اغلب با نام های «limespar» یا«calspar» شناخته می شود و ماده ی معدنی اصلی یافت شده آن در سنگ مرمر متامورف می باشد.همچنین کلسیت یکی از اجزای معمول سنگ های رسوبی از جمله سنگ آهک می باشد که اغلب شامل مواد ارگانیک از جمله بقایای صدف موجودات دریایی است.

بنابراین، ترکیب کلسیت در واقع بسیار شبیه به جواهرات ارگانیک مختلف از جمله مروارید و مرجان است.کلسیت در مقایسه با انواع دیگر جواهرات بسیار نرم و شکننده است.
این سنگ در وهله ی اول در دسته ی «سنگ کلکسیونرها» قرار می گیرد، اما دلیل آن کمیاب بودن این سنگ نیست.
بلکه نیازی به سختی و دوام لازم در جواهرات مختلف ندارد.
با این وجود، سختی کلسيت مشابه کهربا، مرجان و کریزوکولا می باشد که همه ی این سنگ ها به عنوان سنگ های جواهرات بسیار محبوب هستند.بنابراین، علیرغم نبود سختی کافی، کلسیت در انواع خاصی از جواهرات مانند گوشواره یا آویز استفاده می شود.

کلسیت یک ماده ی معدنی مهم برای اهداف صنعتی است.این سنگ معمولا در صنعت ساخت و ساز، به خصوص سیمان سازی استفاده می شود.دیگر اهداف صنعتی مانند تولید فلزات مختلف، شیشه و لاستیک هستند.همچنین بسیاری از مواد شیمیایی مهم از جمله رنگ ها و کودها با کلسیت ساخته می شوند .
کلسيت یکی از محتویات اصلی گچ معمولی به حساب می آید.

تشخیص کلسیت

کلسیت درجه ی سختی مشخصی داشته و در اغلب مواقع با یک آزمایش ساده ی خراشیدگی از دیگر مواد مشابه قابل تشخیص است.کوارتز و سنگ گچ شباهت بسیاری به کلسیت دارند، اما به دلیل نرمی بیشتر کلسیت نسبت به کوارتز و سخت تر بودن نسبت به سنگ گچ، این مواد به سادگی از یکدیگر متمایز می شوند.
سایر مواد معدنی مشابه مانند آراگونیت و دولومیت بدون آزمایش شاخصه ی انکساری، گرانش ویژه، شکست نور و ساختار بلوری قابل تمایز نیستند.

منابع و خاستگاه سنگ جواهر کلسیت

کلسيت در نقاط مختلفی در سراسر دنیا یافت می شود، اما مهمترین ذخایر در Chihuahua مکزیک قرار دارند.ایالات متحده نیز ذخایر قابل توجهی از کلسيت را در کانزاس، اوکلاهما، نیوجرسی، نیویورک، تنسی، تگزاس و میزوری دارد.
سایر منابع کلسيت در ایسلند،‌ آلمان، بوهمیا، آفریقا(نامیبیا) و جمهوری چک واقع شده اند.

رنگ کلسیت

کلسیت به شکل خالص خود کاملا بی رنگ است.از جمله عوامل رنگی معمول و ناخالصی ها می توان به آهن، منیزیم، منگنز، روی و کبالت اشاره نمود.
رنگ های رایج کلسیت شامل سفید، خاکستری، زرد، نارنجی، سبز، قرمز و آبی می باشند.

درخشندگی و وضوح کلسيت

وضوح کلسیت های یافت شده اغلب شفاف است.گونه های شفاف محبوب تر و بسیار با ارزش هستند.
کلسيت درخشندگی شیشه ای جذاب و جلای فوق العاده ای دارد.

برش و شکل کلسیت

کلسیت اغلب تراش دار و حکاکی شده است.رایج ترین اشکال و برش های کلسیت هشت ضلعی، بیضی و برش بالشی می باشد.اشکال فانتزی مانند تریلیون و قلبی به دلیل تقاضای پایین بسیار کمیاب می باشند.

پردازش کلسیت

کلسیت اغلب پردازش نمی شود و از این رو یکی از معدود گونه های جواهر است که در طول تولید تا فروش در جواهری ها کاملا بدون پردازش باقی می ماند.

فرمول شیمیایی: Ca [Co3] کربنات کلسیم
ساختار بلوری: سه وجهی
رنگ : بی رنگ، زرد، نارنجی، طلایی
سختی: شماره 3 در جول مقیاس mohs
شاخصه انکساری 1.486 تا 1.658
تراکم: 2.69 تا 2.71
کلیواژ: کامل ، شفاف حلزونی
شفافیت : تراشفاف تا شفاف
انکسار مضاعف یا شکست نور: 0.172
درخشندگی : شیشه ای
فلورسنس : چند رنگ ، درخشان

گونه های کلسیت و سنگ های جواهر مشابه

کلسیت گونه ی شفاف تا تراشفاف با کیفیت سنگ جواهر کربنات کلسیم است.
کربنات کلسیم در واقع یکی از غنی ترین مواد معدنی موجود در کره ی زمین است و ارتباط نزدیکی با چندین گونه ی مواد ارگانیک دارد.
در نتیجه ی گستره ی متنوع رنگ های کلسیت، تعدادی از سنگ ها از جمله سنگ گچ، کوارتز،‌ آراگونیت و دولومیت شباهت بسیار زیادی با کلسیت دارند.

خواص کلسیت

کانی کلیسیت به کانی هزار چهره معروف است. کلسیت یکی از مهم ترین مواد معدنی کربنات دار است و در محیط های رسوبی از تبخیر کلسیم بی کربنات ایجاد می شود.
کلسیت در اشکال مختلفی از جمله کریستال و منشوری یافت می شود. کلسيت از کلمه کلس به معنای آهک گرفته شده است؛
زیرا کلسيت در سنگ آهک و مرمر یافت می شود و دارای نور بسیار درخشان و زیبایی می باشد.

سنگ یاقوت کبود چیست؟

سافایر دومین سنگ سخت پس از الماس است که مادر طبیعت به ما هدیه کرده است. یکی از سخت ترین مواد موجود در طبیعت، یاقوت کبود تقریبا ضد خراش است و از خود در محیط های فیزیکی حفاظت می کند. این ماده نقطه ذوب بیش از 2000 °C دارد و این امر را برای کاربردهای درجه حرارت بالا ایده آل می کند. این ماده شیمیایی خنثی است و به راحتی در برابر مواد شیمیایی خشن مانند پلاسما فلوئور و سایر گازها و مایعات صنعتی بدون تولید هیچ ذره ای، مقاومت می کنند. علاوه بر این، یاقوت کبود می تواند اشعه ماورابفنش، نور مرئی و مادون قرمز را به خوبی مایکروویو در دامنه وسیع تری نسبت به بیشتر مواد منتقل کند.

یاقوت کبود سنتز شده ماده انتخابی برای انواع مختلف برنامه ها از پنجره های نوری سیستم های سنسور نظامی گرفته تا لوله ها، میله ها و نماهای بازارهای صنعتی و نیمه هادی است. ویژگی های منحصر به فرد این ماده، آن را یک راه حل مقرون به صرفه تبدیل می کند که عملکرد بالا و عمر طولانی آن بسیار مهم است از جمله: شرایط سخت و شدید مانند دمای بالا، فشار زیاد یا محیط های شیمیایی و فیزیکی خشن ...

نانوذرات اکسید آلومینیوم فاز آلفا مقاومت ویژه بالایی دارند و همچنین به دلیل عایق بودن به طور گسترده به عنوان اجزای اصلی سازنده کریستال YAG مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده در انواع پلاستیک، سرامیک و ... جهت تقویت کردن آنها و افزایش مقاومت نسبت به حرارت، شکستگی، خراش و سایش کاربرد دارد.

کاربردهای Sapphire

پوشش شفاف،پنجره های نوری – مکانیکی،کاربرد صنعتی،ساخت و ساز نیمه رساناها،تصویر برداری حین عمل؛ از جمله skull pins

ساخت انواع کریستال، پلاستیک، سرامیک و ...

ویژگی ها و مزایای ماده سافایر

بلور تک (Al2O3)، با بالاترین میزان خلوص ممکن و بدون مرز دانه (grain boundries)

حداقل میزان آلودگی ذرات

نقطه ذوب بالا 2053 °C

از نظر سختی نزدیک به سختی الماس در مقیاس Mohs * و بسیار مقاوم در برابر خراش

از نظر شیمیایی خنثی (غیر واکنشی در اکثر محیط های فرآیندی)

استحکام فوق العاده (435 Gpa, 6X stiffer than)

انتقال دهنده ی پرتوی

رسانایی حرارتی بالا

انتقال موج IR، UV و مرئی

قابلیت ساختن به اشکال پیچیده

معادن یاقوت کبود در جهان

معادن مهم سنگ یاقوت کبود عبارت اند استرالیا، برمه، سریلانکا، تانزانیا، هندوستان(کشمیر)، تایلند و در نهایت ماداگاسکار که یکی از غنی ترین آنها می باشد. البته معادن کم اهمیت تری نیز در کشورهای برزیل، کامبوج، کنیا، مالاوی، زیمبابوه، ایالات متحده و فنلاند یافت می شود.

معادن یاقوت کبود سریلانکا

سافایراز گذشته در سریلانکا شناخته شده بوده و ذخایر آن در قسمت جنوبی غربی این جزیره قرار دارند. این ذخایر در زبان محلی با نام “ایلام” مشهورند. بلورهای یاقوت این منطقه معمولا به رنگ آبی روشن با زمینه بنفش دیده می شوند. انواع سافایر زرد، سبز، نارنجی، صورتی، قهوه ای، بی رنگ و با پدیده آستریوم و یا چشم گربه ای نیز یافت می شود. سافایر رنگ نفیس سیلان در حال حاظر از اندک معادن موجود از آن تامین می شوند.

یاقوت های کبود برمه (میانمار)

در ناحیه موگوک در برمه میانمار کانی های ارزشمندی مانند سفایر، یاقوت سرخ و اسپینل یافت می شود. سنگها مادر این کانی ها پگماتیک است. سافایرهایی از رنگ آبی سیر تا بنفش روشن و گاهی نیز متمایل به تیره وجود دارند.

معادن یاقوت کبود تایلند

در تایلند نیز دو معدن بزرگ سافایر وجود دارد که سنگ میزبان آنها بازالت رگه دار است. البته از مخازن رسوبی نیز بهره برداری می شود. بلورهای سافایر آن به رنگ آبی سیر متمایل به سبز وجود دارد. همچنین سفایراستار نیز در این مکان یافت می شود.

بهسازی

اغلب یاقوت های کبودی که در بازار میبینید بهسازی شده اند. یعنی کیفیت آنها با دستکاری افزایش یافته است. این موضوع میتواند قیمت آنها را بسیار تحت تاثیر قرار دهد. از آنجایی که بحث بهسازی سنگهای قیمتی بخصوص در مورد یاقوت و تشخیص آن، پیچیده و طولانی است

یاقوت کبود سنگ ماه تولد شهریور

از نظر ستاره شناسی سافایر آبی با سیاره زحل ارتباط دارد و عناصر طبیعی آن باد و زمین است. از گذشته در فرهنگهای مختلف عهد باستان تا به امروز از خواص یاقوت کبود به عنوان سنگ ماه تولد شهریور استفاده می کردند. البته ماه های نجومی دیگری مثل اردیبهشت، مهر و آذر نیز می توانند استفاده نمایند.

خصوصیات گوهرشناسی

ضریب شکست: 1.76-1.77

چگالی: 4.0 گرم بر سانتی‌متر مکعب

شفافیت: شفاف تا نیمه شفاف

ناخالصی‌ها: ممکن است شامل عناصر کروم، آهن و تیتانیوم باشد که به رنگ‌ها و خواص مختلف یاقوت کبود کمک می‌کند.

خواص یاقوت کبود در چاکرا درمانی

یاقوت آبی به واسطه رنگ آبی خود با چاکرای ششم (چشم سوم) و چاکرای پنجم (گلو) مرتبط است. با قرار دادن سنگ یاقوت کبود روی پیشانی یا همان چاکاری سوم جهت گسترش آگاهی روان بینی و از بین بردن مشکلات بی‌ خوابی که باعث ناراحتی های عصبی نیز می گردد بسیار مفید است. سافایر آبی، سفید و یا ارغوانی برای فعال سازی چاکرای هفتم (تاج) جهت شهود درونی و پاک کردن کانال انرژی کوندالینی و جریان آن در سراسر چاکرا ها، بسیار کاربرد دارد. بدین منظور می توانید با قرار دادن سنگ یاقوت کبود در ظرفی آب به مدت ده دقیقه و سپس گذاشتن آن روی چاکرای پنجم یعنی گلو، انرژی های مثبت سرد آبی را به خود جذب کنید. در گذشته به همین منظور برای رفع مشکلات گلو استفاده می شد. به طور کلی سنگهای آبی رنگ به دلیل پرتو سرد آبی خود باعث رفع عطش و آرامش روانی می شوند. هرچه رنگ سافایر به آبی پر رنگتر رود اثر و قدرت آن بیشتر خواهد شد.

کریزوبریل چیست؟

کریزوبریل یک سنگ قیمتی کمیاب و بسیار ارزشمند است که قرن ها به دلیل زیبایی و دوام خیره کننده اش مورد توجه بوده است.کریزوبریل نوعی کانی سیلیکات است که از بریلیم، آلومینیوم و اکسیژن تشکیل شده است. عضوی از یاقوت کبود خانواده، که شامل زمرد نیز می شود، زمرد کبود، و مورگانیت. کریزوبریل در بین این سنگ های قیمتی منحصر به فرد است زیرا دارای رنگ متمایز زرد مایل به سبز تا زرد مایل به قهوه ای است که به دلیل وجود ناخالصی های کروم و آهن ایجاد می شود.

کریزوبریل معمولاً در سنگ‌های دگرگونی و آذرین یافت می‌شود که از گرما و فشار فعالیت تکتونیکی تشکیل می‌شوند. همچنین می‌توان آن را در نهشته‌های آبرفتی یافت که از فرسایش و انتقال سنگ‌ها توسط آب تشکیل می‌شوند.یکی از قابل توجه ترین موارد کریزوبریل در کوه های اورال روسیه است که در سازندهای میکا شیست و گنیس یافت می شود. همچنین در سایر نقاط اروپا و همچنین در برزیل، ماداگاسکار و سریلانکا یافت می شود. در ایالات متحده، کریزوبریل را می توان در آلاباما, کالیفرنیاو ویرجینیا.از نظر ویژگی های فیزیکی، کریزوبریل به دلیل استثنایی بودن آن شناخته شده است سختی و دوام. این سنگ دارای سختی 8.5 در مقیاس Mohs است که آن را به یکی از سخت ترین سنگ های قیمتی تبدیل می کند. همچنین در برابر خراشیدگی بسیار مقاوم است و همین امر آن را به گزینه ای محبوب برای استفاده در جواهرات تبدیل می کند.

کریزوبریل ساختار کریستالی مشخصی دارد که با شکل شش ضلعی آن مشخص می شود. کریستال‌ها معمولا کوچک هستند و اغلب به صورت سنگ‌دانه‌ها به وجود می‌آیند که می‌تواند باعث کدر شدن سنگ قیمتی شود.

دو نوع اصلی کریزوبریل وجود دارد:

کریزوبریل معمولی و کریزوبریل چشم گربه ای. کریزوبریل معمولی شکل رایج‌ترین سنگ قیمتی است و با رنگ زرد مایل به سبز تا قهوه‌ای مایل به زرد مشخص می‌شود. از سوی دیگر، کریزوبریل چشم گربه ای بسیار نادرتر است و با یک چاتویانسی متمایز یا اثر "چشم گربه ای" مشخص می شود که ناشی از اجزای کوچک و موازی است که نور را به روشی خاص منعکس می کند.

کریزوبریل علاوه بر استفاده به عنوان یک سنگ قیمتی، چندین کاربرد و خواص جالب دیگر نیز دارد. در ساخت ساینده های باکیفیت استفاده می شود و همچنین به عنوان یک ماده نسوز استفاده می شود، به این معنی که می تواند دماهای بالا را تحمل کند و در برابر ذوب مقاوم است.

به طور کلی، کریزوبریل یک سنگ قیمتی جذاب و منحصر به فرد است که تاریخچه زمین شناسی غنی و متنوعی دارد. سختی، دوام و زیبایی استثنایی آن، آن را به یک سنگ قیمتی بسیار ارزشمند تبدیل کرده است که مورد توجه کلکسیونرها و علاقه مندان به جواهرات در سراسر جهان است.

تشخیص سنگ کریزوبریل

اکثر سنگ های قیمتی دارای ساختار بلوری هستند که این امر می تواند به شناسایی آنها کمک کند.کریزوبریل دارای سیستم بلوری ﺍﺭﺗﻮﺭﻭﻣﺒﻴﻚ است، که بلورهای تخته ای و بلند و باریک هستند.
بلورهای کریستالی دوقلو و سه قلو نیز بسیار رایج هستند.

رنگ کریزوبریل معمولا ناشی از آهن است اما خاصیت تغییر رنگ در آن نیز به واسطه عنصر کروم حاصل می شود.
از طریق تجزیه و تحلیل طیف سنجی، کریزوبریل می تواند به راحتی شناسایی شده و از سایر مواد معدنی و سنگ های مشابه تشخیص داده شود.
نمونه هایی که دارای خواص تغییر رنگ هستند، به عنوان الکساندریت شناخته می شوند
اما کریزوبریلی که به عنوان کریزوبریل چشم گربه ای معامله و داد و ستد می شود، سنگ سیموفن (cymophane) نام دارد.

منابع اصلی سنگ قیمتی کریزوبریل

کریزوبریل از جمله مواد معدنی بسیار کمیاب است که حتی رسوبات با کیفیت آن نیز کمیاب هستند.
برخی از مهمترین منابع این سنگ عبارتند از میناس گرایس در برزیل، اسپیریتو سانتو و باهیا؛
مناطق موگوک و پگو در برمه (میانمار)، سریلانکا (به ویژه راتناپورا)، هند، تانزانیا، ماداگاسکار، پاکستان، روسیه، زیمبابوه و ایالات متحده.

رنگ کریزوبریل

کریزوبریل معمولا دارای رنگ های مختلفی از جمله سبز، زرد و زرد طلایی، سبز مایل به زرد و سایه های قهوه ای و قرمز است.
رنگ کریزوبریل ناشی از آهن است، در حالی که خاصیت تغییر رنگ آن (الکساندریت) ناشی از وجود عنصر کروم است.
بعضی از کریزوبریل ها ممکن است حاوی کروم باشد، اما تا خاصیت تغییر رنگ را نشان ندهند، به عنوان الکساندریت معامله نمی شوند.
یک نوع نادر دیگر نیز در تانزانیا یافت می شود که رنگ سبز مایل به آبی آن ناشی از وجود وانادیوم است.

وضوح و درخشندگی کریزوبریل

کریزوبریل معمولا شفافیت بسیار عالی دارد، اگر چه برخی از نمونه های درجه پایین تر آن می توانند نیمه شفاف تا مات باشند.کریزوبریل هنگامی که تراش و جلا داده شود بسیار جذاب است و درخشندگی شیشه ای و وضوح متوسط تا شدیدی خواهد داشت که بسیار چشم نواز است.

خصوصیات سنگ شناسی کریزوبریل

فرمول شیمیایی BeAl2O4 ؛ اکسید آلومینیوم بریلیوم
ساختار کریستالی بلور ارتورومبیک، سفت و قطور، بلورهای سه قلو
رنگ قهوه ای طلایی، سبز- زرد، سبز مایل به قهوه ای، قرمز، بی رنگ
سختی 5/8 در مقیاس موهس
ضریب شکست 746/1 تا 763/1
چگالی 70/3 تا 78/7
ورقه ورقه شدگی متوسط
شفافیت شفاف تا مات و کدر
انکسار دوگانه 007/0 تا 011/0
درخشش شیشه ای
فلورسنس معمولا ندارد – گاهی اوقات سبز کم رنگ و گاهی نیز قرمز تیره

تراش و شکلدهی کریزوبریل

کریزوبریل معمولا به صورت برلیانی و پله ای تراش داده می شوند اما در اشکال مختلفی از جمله بادامی یا تخم مرغی (بیضی)، بالشتی، گرد و هشت ضلعی (زمرد) نیز یافت می شوند.
شکل های فانتزی مانند قلب و تریلیون در اندازه های کالیبره شده بسیار نادر هستند، اما یافت می شوند.

تورمالین چیست؟

اسم آن از کلمه تورمالی که در زبان سنگالی به معنای سنگ قیمتی است گرفته شده است.کانی پیچیده ای از سیلیکات آبدار است که در ترکیب شیمیایی آن بر, آلومینیوم, لیتیوم, سیلیسیوم و مقدار متفاوتی از مواد قلیایی سدیم, پتاسیم , همراه با آهن , منگنز و منیزیم دیده میشود.و به حالت منشوری طویل که سطوح آن مخطط است وجود دارد.

گاه چند منشور با یکدیگر رشد میکنند و به شکل اجتماعی از کانیهای سوزنی که به شکل شعاعی قرار گرفته اند و نیز اجتماع دانه ای دیده میشود.بلورهای آن کوچک ولی گاه 30-40 سانتی متر طول دارند.تک بلور درشت تورمالین فراوان اند.

مشخصات تورمالین:

رنگ: هیچ جواهری به اندازه تورمالین از تنوع رنگ برخوردار نیستبی رنگ, صورتی, قرمز, زرد, قهوه ای, سبز, آبی, بنفش, سیاه.

رنگ آن به علت پیچیدگی شبکه آن متغیر است.

خاکه: سفید

سختی:7-7.5

وزن مخصوص: 3.02-3.26

رخ: ندارد یا قابل رویت نیست

ساختار بلوری تورمالین: هگزاگونال

ترکیب شیمیایی: آلومینیوم برای سیلیکات مرکب و قابل تغییر

جلا : شیشه ای

مقاومت آن در برابر فوتک تابع ترکیب آن است بعضی اوقات مقاوم و گاه ذوب میشوند.

شفافیت: شفاف تا کدر

ضریب شکست نور: 1.616-1.652

ضریب شکست دوگانه: شفاف تا کدر

انتشار نور تورمالین: 0.017

چندرنگی: قرمز, قرمز تیره, قرمز روشن, زرد, قهوه ای, سبز, آبی روشن, تا تیره بسیار قوی

که با چشم غیر مسلح دیده میشود. انعکاس نوری آن زیاد است.

طیف جذبی: سرخ: 4280-5550 سبز: 4150-4970

فلورسانس تورمالین: بی رنگ آن(بسیار ضعیف, سبز مایل به آبی) , زرد روشن(سبز آبی ضعیف), سرخ(قرمز بنفش ضعیف),

صورتی(سبز آبی)

جواهری با این فراوانی رنگ در دوران باستان در حاشیه دریای مدیترانه شناخته شده بود.

آلمانیها در 1703 آن را از سریلانکا به اروپا آوردند و به آن نام تورمال دادند.

روش های بهسازی سنگ تورمالین

سنگ تورمالین به علت های مختلف به روش مصنوعی ساخته نمی شود که یکی از دلایل آن فرمول شیمیایی پیچیده آن است. با حرارت دادن در حدود 450 الی 650 درجه سانتیگراد می توان در رنگ آن تغییرات اندکی ایجاد کرد و از سبز به سبز زمرد و یا از قرمز مایل به قهوه ای به قرمز آتشین رسید. ته رنگ قرمز نوع پارایبا که ناشی از عنصر منگنز Mn (دوظرفیتی) است را می توان با استفاده از بهسازی حرارتی و افزایش تدریجی دمای کنترل شده از بین برد. البته برخی از تورمالین های مس دار برزیل و موزامبیک بدلیل عدم وجود منگنز کافی نیازی به فرآوری ندارند. در نوع آبی و سبز تیره آن می توان با حرارت دهی آنها به رنگهای روشن تر خود و یا حتی زرد دست پیدا کرد. در این روش سنگهای قهوه ای ممکن است به صورتی تبدیل شوند. در روشی دیگر از تشعشع اشعه گاما رنگ قرمز را پر رنگ تر و رنگ صورتی را تیره می نمایند. با روش تشعشع حتی می توان نوع کمرنگ را پر رنگ و یا رنگ سبز و زرد را کلا تغییر رنگ داد که تشخیص آنها در حالت عادی ممکن نیست.

تشخیص تورمالین اصل

به علت تنوع رنگ بالای این گوهرسنگ از گذشته تا کنون یکی از اشتباهاتی که افراد عادی مرتکب می شوند در تشخیص این کانی می باشد. یکی از راه های خوب برای تشخیص تورمالین اصل می تواند بررسی مشخصات اپتیکی مثل ضریب شکست بالا و پدیده چند رنگی قوی در آن باشد. در بازار این سنگ می تواند با یاقوت سرخ، زمرد، اسپینل سبز مصنوعی، توپاز صورتی، زیرکن، ایدوکراز، آمیتیست، آندالوزیت، کریزوبریل، کوارتز دودی، سیترین، پریدوت، دمانتوئید، پرازولیت و یا حتی شیشه های رنگی اشتباه گرفته شود

خواص سنگ تورمالین در چاکرا درمانی

از آنجایی که این کانی در رنگهای متفاوتی دیده می شود بنابراین هر رنگ مناسب یک چاکاری خاص می باشد.خواص سنگ تورمالین سیاه در چاکرا درمانی مربوط به چاکرای اول یا پایه است و به تصفیه میدان انرژی در بدن است. از خواص نوع صورتی آن در چاکرا درمانی با توجه به تحریک چاکرای چهارم (قلب) می توان به ترغیب فرد برای تبدیل شدن به برج مراقبتی زنده و فعال از انرژی های عشق اشاره نمود.

تورمالین سرخ یا روبلیت چاکراهای چهارم و ریشه (اول) را تحت تاثیر قرار می دهد و به فرد در هماهنگ شدن با انرژی ها و جریانات مثبت ارتعاشی کمک می کند.

تورمالین سبز چاکرای قلب (چهارم) را مرتعش می کند و فرد را برای در آغوش کشیدن معنویت در زندگی جسمانی ترغیب می کند.

رویداد زمین شناسی تورمالین

تورمالین(tourmaline) معمولاً به عنوان ماده معدنی جانبی در سنگهای آذرین و دگردیسی رخ می دهد. کریستالهای بزرگ و خوش فرم تورمالین می توانند در حین فعالیت هیدروترمال در حفره ها و شکستگی ها شکل بگیرند. تورمالین یک ماده معدنی سخت و سرسخت است. این امر باعث می شود تا در هنگام جابجایی جریان و ساحل به عنوان دانه های ماندگار در رسوبات و سنگ های رسوبی تداوم یابد.

گستردگی جغرافیایی سنگ تورمالین

برزیل نزدیک به ۵۰۰ سال منبع برجسته تورمالین(tourmaline) در جهان بوده است. در دهه۱۵۰۰ کاشفان پرتغالی در جستجوی طلا ، تورمالین سبز و آبی رااز افراد بومی دریافت کردند. آنها فکر می کردند که این سنگ های رنگارنگ زمرد و یاقوت کبود هستند و آنها را به پرتغال می فرستند ،در آنجا این سنگهای قیمتی را برش داده و در ساخت جواهرات برای خانواده های سلطنتی و ثروتمند استفاده می کردند.

از اواخر دهه ۱۸۰۰ ، یک جریان مداوم از اکتشافات تورمالین در کانسارهای پگماتیت میناس گرایس ، برزیل انجام شده است. از آن زمان تاکنون ، میلیون ها قیراط تورمالین در طیف گسترده ای از رنگ ها ، از جمله مواد دو قطبی زیادی تولید شده است. این جریان متنوع از تورمالین از برزیل مهمترین منبع برای بازار جواهرات در سراسر جهان بوده است.