فروشگاه الماس,زمرد,یاقوت09025283869

سختی کلسیت و ویژگی های آن

کلسیت یک کانی با سختی 3 در مقیاس موهس، یکی از فراوان ترین و معمول ترین کانی های معدنی روی پوسته زمین (حدود 4% وزنی آن) است که در ترکیب بسیاری از سنگها میتواند وجود داشته باشد. ترکیب شیمیایی آن کربنات کلسیوم CaCO3 است. سنگ کلسیت را در همه جا و به شکل های مختلف میتواند یافت تا جایی که آمارها نشان میدهد ترکیبات کربناتی و آهکی حدود 40% پوسته زمین را پوشانیده اند. کلسیت ترکیب اصلی سنگهای کربناتی رسوبی (سنگ آهک، گچ، تراورتن و..) است ولی در سنگهای آذرین (کربناتیت) و دگرگونی (مرمر، رگه های هیدروترمال) نیز یافت میشود. استالاکتيت (Stalactite) به صورت قندیل های آویزان در سقف غارها نمونه جالبی از این ترکیبات آهکی در طبیعت هستند.

جدول خصوصیات کلسیت

ترکیب شیمیاییCaCO3 – Calcium Carbonate

رنگمعمولا سفید ولی گاهی بی رنگ، خاکستری، قرمز، سبز، آبی، زرد، قهوه ای، نارنجی

رنگ خاکهسفید

شفافیتشفاف تا مات

کلیواژکامل – رمبوهدرل، سه تقارنی

جلاشیشه ای

ضریب شکست نورانکسار مضاعف

سختی موهس3

وزن مخصوص2.7

سیستم کریستالیهگزاگونال

فلورسانسمعمولا قرمز

ذخایر کلسیت

ایتالیا دارای ذخایر باکیفت کلسیت بوده تا جایی که بهترین مرمر ها از شهر کرارا ایتالیا استخراج میشوند. گاهی کریستال های آن میتوانند تا 90 سانتیمتر نیز رشد کنند. بلورهای شفاف کلسیت نیز در نقاط مختلف ایتالیا وجود دارند. نمونه های صورتی و سبز آلمان و کامبرلند انگلستان و ایالات متحده بسیار مشهورند.

در ایالات متحده به خصوص میزوری، اکلاهما و جاپلین گونه های از کلسیت با رنگ زرد و کهربایی وجود دارند. انواع کلکسیونی آن در کشورهای مکزیک و نامیبیا و رومانی نیز معروفند. البته در ایران انواع و اقسام سنگ کلسیت وجود دارد که حجم زیادی از آنها مصارف مصالح ساختمانی و نمونه های باکیفیتی در رنگهای زرد و سفید شیری و .. نیز به صورت بلورهایی با شکل دندان سگی، برگی، قلوه ای و.. وجود دارد.

شکل بلوری کلسیت

کلسیت به دلیل داشتن شکلهای کریستالی متنوع مشهور است و بیش از 800 شکل برای کریستال آن تا کنون تایید شده است. بیشتر مواقع به شکل دانه های بی شکل در سنگهای آهکی (معمولا درشت تر) و مرمر بروز میدهد. از نظر بلوری بیشتر مواقع شکلی اسکالنوهدرال یا اسپار دندان سگی و معمولا دوقلو، گاهی شکل قلب، دوقلوی پروانه ای، برگی، فانتوم و صدها شکل دیگر را دارد. همچنین بلورهایی شش وجهی با سطح لوزی (رمبوهدرال) خاتمه یافته رایج است.

این کانی میتواند با یک ضربه کوچک در جهت کلیواژ خود به راحتی تکه اسلایس مانند شود و خاصیت انکسار مضاعف نور ورودی به آن سبب میشود که سنگی مناسب برای کلاس های آموزشی باشد. کلسیت معمولا تحت نور UV دارای فلورسانس قرمز روشن به خصوص در نوع هایی که همراه مقادیر کمی منگنز هستند میباشد. به طور کلی بلور کلسیت میتواند با مواد معدنی چون روی، منگنز و آهن همنشینی داشته باشد.

چطور میتوان سنگ کلسیت را تشخیص داد؟

سختی پایین و شکل بلوری آن میتواند تا حد زیادی راهگشا باشد. ولی یک روش ساده تر البته تخریبی نیز وجود دارد!: “هیدروکلریک اسید” در حقیقت هیدروکلریک اسید به کربنات کلسیم که ماده تشکیل دهنده کلسیت است حمله کرده و میتواند کلسیم موجود در آن را به راحتی آن را حل کند. این موضوع در از بین بردن کلسیت های مزاحم چسبیده روی بلورهایی چون کوارتز و.. بسیار عالی است زیرا هیدروکلریک اسید روی کوارتز اثری ندارد. این واکنش که همراه با حباب (گاز (CO2 هست راه حل خوبی برای تشخیص کلسیت میباشد.

آیا این سنگ برای تراش مناسب است؟

بلورهای کلسیت با کیفیت بالا بسیار کمیابند و میتوان آنها را برای تراش نگین نیز استفاده نمود. هرچندسختی بسیار پایین آن و همچنین ضربه پذیری بسیار بالای آن سبب شده از آن کمتر در جواهرسازی استفاده شود. تنوع رنگ و شکلهای جالب نتراشیده آن سبب شده به عنوان سنگی کلکسیونی و دکوری قابل استفاده باشد. نمونه های شفاف آن در جزیره ایسلند بسیار شفاف و بی رنگ بوده و آنها را با تراش کابوشن میتراشند که بعضا دارای پدیده چشم گربه ای صورتی رنگی هستند. در حقیقت هم بستری سنگ کلسیت را میتوان با انواع سنگ کوارتز از آمیتیست گرفته تا عقیق و .. مشاهده کرد.

کاربردها و انواع سنگ کلسیت

1- ضد اسید

کلسیت استفاده های فراوانی به عنوان ضد اسید بودن را داراست. برای هزاران سال، جهت خنثی کردن اسید خاک کشاورزی، با خورد کردن سنگهای آهکی و مرمر و پخش کردن آنها روی خاک موجب بهبود آن میشدند. آنها با گاهی با حرارت دادن این فرآیند را تسریع می بخشیدند. در صنعت نیز با توزیع پودر سنگ آهک جهت خنثی کردن اسید موجود در جریان ها آبهای زیرزمینی استفاده میشود. از این خاصیت کلسیت در پزشکی نیز استفاده میشود و قرص هایی از کربنات کلسیوم برگرفته از سنگهای آهک با خلوص زیاد جهت از بین بردن اسید معده ساخته شده است.

2- جاذب کننده

از سنگ آهک برای جذب مواد دیگر حین آتش گرفتن سوخت های فسیلی استفاده میشود. کلسیم کربنات با دی اکسید سولفور و دیگر گازهای در حال سوختن واکنش داده و از وارد شدن آنها به جو هوای آزاد جلوگیری میکند. جالب است بدانید در گذشته پودر سنگ آهک روی اجساد و یا اجساد بعد از سوخته شدن می ریختند تا از ورود بیماری های مرگ بار به محیط جلوگیری شود.

3- ساختمان سازی، بنای یادبود و مجسمه سازی

مرمر در اثر دگرگونی سنگ آهک تشکیل میشود و از آنجایی دارای سختی کم، حجم های بزرگ و نبود تخلخل است، سنگی بسیار عالی برای تراش و پولیش بوده و از آن در مجسمه، هرم ها (مصر قدیم و آمریکای لاتین)، کارهای هنری، سنگ قبر، ستون های بزرگ و.. استفاده میشود. کلسیت پایه و اساس ساختمان سازی است و از هزارن سال پیش تا کنون از آن در تولید سیمان، بتن، دوغاب و مایعی پرکننده، ساخت دیوار، پل و.. کاربرد داشته است.

4- کاربردهای بسیار دیگر

از پودر کلسیت به عنوان رنگدانه سفید استفاده میشود و جزو اولین کاربردهای نقاشان در تولید رنگ سفید بوده است. در معادن زغال سنگ از پودر سنگ آهک برای دیواره ها و سقف به عنوان پودری ایمن و غیر اشتعال جهت جلوگیری از وارد شدن گرد زغال سنگ به هوا بکار می رود. از خورده سنگ آهک یا مرمر به عنوان خوراکی حیوانات شیرده و یا مرغ با اضافه کردن آن به رژیم غذایی آنها جهت تامین کلسیم نیز استفاده میشود. کلسیت در کنترل کردن رنگ و تمیزی آب موثر است و همچنین در کاهش سختی آب نیز کاربرد دارد. کاربردهای این کانی بسیار زیاد است و در صنایع کاغذ، تایر و پلاستیک و.. همیشه رد پایی از آن خواهید دید!

خواص سنگ کلسیت و انواع آنها

از آنجایی که این کانی در رنگهای مختلفی وجود دارد در بحث چاکرا درمانی نیز اثرات مختلفی را دارد.

کلسیت اغلب با چه نام هایی شناخته میشود؟

کلسیت پایدارترین شکل کربنات کلسیم و سنگ معدن کلسیم است.
کربنات کلسیم گروهی بسیار غنی از مواد معدنی هستند و در خالص ترین شکل خود کاملا شفاف و بی رنگ هستند.
کلسیت اغلب با نام های «limespar» یا«calspar» شناخته می شود و ماده ی معدنی اصلی یافت شده آن در سنگ مرمر متامورف می باشد.همچنین کلسیت یکی از اجزای معمول سنگ های رسوبی از جمله سنگ آهک می باشد که اغلب شامل مواد ارگانیک از جمله بقایای صدف موجودات دریایی است.

بنابراین، ترکیب کلسیت در واقع بسیار شبیه به جواهرات ارگانیک مختلف از جمله مروارید و مرجان است.کلسیت در مقایسه با انواع دیگر جواهرات بسیار نرم و شکننده است.
این سنگ در وهله ی اول در دسته ی «سنگ کلکسیونرها» قرار می گیرد، اما دلیل آن کمیاب بودن این سنگ نیست.
بلکه نیازی به سختی و دوام لازم در جواهرات مختلف ندارد.
با این وجود، سختی کلسيت مشابه کهربا، مرجان و کریزوکولا می باشد که همه ی این سنگ ها به عنوان سنگ های جواهرات بسیار محبوب هستند.بنابراین، علیرغم نبود سختی کافی، کلسیت در انواع خاصی از جواهرات مانند گوشواره یا آویز استفاده می شود.

کلسیت یک ماده ی معدنی مهم برای اهداف صنعتی است.این سنگ معمولا در صنعت ساخت و ساز، به خصوص سیمان سازی استفاده می شود.دیگر اهداف صنعتی مانند تولید فلزات مختلف، شیشه و لاستیک هستند.همچنین بسیاری از مواد شیمیایی مهم از جمله رنگ ها و کودها با کلسیت ساخته می شوند .
کلسيت یکی از محتویات اصلی گچ معمولی به حساب می آید.

تشخیص کلسیت

کلسیت درجه ی سختی مشخصی داشته و در اغلب مواقع با یک آزمایش ساده ی خراشیدگی از دیگر مواد مشابه قابل تشخیص است.کوارتز و سنگ گچ شباهت بسیاری به کلسیت دارند، اما به دلیل نرمی بیشتر کلسیت نسبت به کوارتز و سخت تر بودن نسبت به سنگ گچ، این مواد به سادگی از یکدیگر متمایز می شوند.
سایر مواد معدنی مشابه مانند آراگونیت و دولومیت بدون آزمایش شاخصه ی انکساری، گرانش ویژه، شکست نور و ساختار بلوری قابل تمایز نیستند.

منابع و خاستگاه سنگ جواهر کلسیت

کلسيت در نقاط مختلفی در سراسر دنیا یافت می شود، اما مهمترین ذخایر در Chihuahua مکزیک قرار دارند.ایالات متحده نیز ذخایر قابل توجهی از کلسيت را در کانزاس، اوکلاهما، نیوجرسی، نیویورک، تنسی، تگزاس و میزوری دارد.
سایر منابع کلسيت در ایسلند،‌ آلمان، بوهمیا، آفریقا(نامیبیا) و جمهوری چک واقع شده اند.

رنگ کلسیت

کلسیت به شکل خالص خود کاملا بی رنگ است.از جمله عوامل رنگی معمول و ناخالصی ها می توان به آهن، منیزیم، منگنز، روی و کبالت اشاره نمود.
رنگ های رایج کلسیت شامل سفید، خاکستری، زرد، نارنجی، سبز، قرمز و آبی می باشند.

درخشندگی و وضوح کلسيت

وضوح کلسیت های یافت شده اغلب شفاف است.گونه های شفاف محبوب تر و بسیار با ارزش هستند.
کلسيت درخشندگی شیشه ای جذاب و جلای فوق العاده ای دارد.

برش و شکل کلسیت

کلسیت اغلب تراش دار و حکاکی شده است.رایج ترین اشکال و برش های کلسیت هشت ضلعی، بیضی و برش بالشی می باشد.اشکال فانتزی مانند تریلیون و قلبی به دلیل تقاضای پایین بسیار کمیاب می باشند.

پردازش کلسیت

کلسیت اغلب پردازش نمی شود و از این رو یکی از معدود گونه های جواهر است که در طول تولید تا فروش در جواهری ها کاملا بدون پردازش باقی می ماند.

فرمول شیمیایی: Ca [Co3] کربنات کلسیم
ساختار بلوری: سه وجهی
رنگ : بی رنگ، زرد، نارنجی، طلایی
سختی: شماره 3 در جول مقیاس mohs
شاخصه انکساری 1.486 تا 1.658
تراکم: 2.69 تا 2.71
کلیواژ: کامل ، شفاف حلزونی
شفافیت : تراشفاف تا شفاف
انکسار مضاعف یا شکست نور: 0.172
درخشندگی : شیشه ای
فلورسنس : چند رنگ ، درخشان

گونه های کلسیت و سنگ های جواهر مشابه

کلسیت گونه ی شفاف تا تراشفاف با کیفیت سنگ جواهر کربنات کلسیم است.
کربنات کلسیم در واقع یکی از غنی ترین مواد معدنی موجود در کره ی زمین است و ارتباط نزدیکی با چندین گونه ی مواد ارگانیک دارد.
در نتیجه ی گستره ی متنوع رنگ های کلسیت، تعدادی از سنگ ها از جمله سنگ گچ، کوارتز،‌ آراگونیت و دولومیت شباهت بسیار زیادی با کلسیت دارند.

خواص کلسیت

کانی کلیسیت به کانی هزار چهره معروف است. کلسیت یکی از مهم ترین مواد معدنی کربنات دار است و در محیط های رسوبی از تبخیر کلسیم بی کربنات ایجاد می شود.
کلسیت در اشکال مختلفی از جمله کریستال و منشوری یافت می شود. کلسيت از کلمه کلس به معنای آهک گرفته شده است؛
زیرا کلسيت در سنگ آهک و مرمر یافت می شود و دارای نور بسیار درخشان و زیبایی می باشد.

خواص شیمیایی کانی کلسیت

مشخصاتتوضیحات

طبقه بندی شیمیاییمواد معدنی کربنات

فرمولCaCO3.

ناخالصی‌های رایجمنگنز، آهن، روی، سرب، منیزیم، مس، آل، نیکل، کروم

خواص فیزیکی سنگ کلسیت

کلسیت زمانی که خالص باشد بی رنگ یا سفید است، اما ممکن است به دلیل وجود ناخالصی‌های مختلف، تقریباً هر رنگی داشته باشد. ممکن است شفاف، نیمه شفاف یا مات بوده و درخشندگی آن از زجاجیه تا مات متغیر است. در جدول زیر با ویژگی‌های فیزیکی این محصول بیشتر آشنا شوید.

مشخصات توضیحات

رنگمعمولاً سفید است؛ اما به صورت بی رنگ، خاکستری، قرمز، سبز، آبی، زرد، قهوه ای و نارنجی نیز دیده می‌شود.

دیافانیشفاف

سختی Mohs3

سیستم کریستالشش ضلعی

سختیشکننده

شکستگیConchoidal

رخکامل، لوزی، سه جهت

سختی کلسیت چقدر است؟

Calcite در مقایسه با دیگر انواع جواهرات بسیار نرم و شکننده می‌باشد و برای نخستین بار در دسته سنگ‌های کلکسیونرها قرار می‌گیرد، ولی علت آن کمیاب بودن آن نیست. سختی این سنگ مانند مرجان، کهربا و کریزوکولا است که تمامی این سنگ‌ها جز سنگ‌های جواهری محبوب هستند. به طور کلی سختی آن برابر با 2/71 است؛ که به نوعی ماده سخت و مقاوم مشهور است. از این سنگ به وفور در جواهراتی مانند گوشواره و آویز استفاده می‌کنند.

کلسیت چه نوع کانی است؟

سنگ کلسیت نوعی از کانی کربناته و پایدارترین کربنات کلسیم چند ریخت است. کانی این ماده به کانی هزار چهره شناخته شده است و از کلسیم کربن و اکسیژن به وجود میآید و به راحتی به اسید واکنش نشان می‌دهد. در واقع کلسیت یک ماده رسوبی است و از پوسته و اجساد موجودات در طی هزاران سال به وجود می‌آید. این نوع کانی از رسوب و فشرده شدن اجساد پلانگتون و کارن و موجودات تک سلولی و مرجان‌ها بر اثر عواملی مانند فشار، پی اچ و گرما به وجود می‌آید.

کلسیت چیست؟

کلسیت یکی از فراوان ترین و رایج ترین کانی‌های معدنی روی پوسته زمین است. این ماده در طبیعت به صورت سنگ آهک و مرمر وجود دارد. سنگ کلسیت به اشکال گوناگون قابل مشاهده است و طبق تحقیقات این سنگ حدود ۴۰ درصد از پوسته زمین را تشکیل می‌دهد. این ماده از ترکیب‌های اصلی سنگ‌های کربناتی رسوبی (آهک، تراورتن، گچ و …) و سنگ‌های آذرین و دگرگونی (هیدروترمال و مرمر) است. از نمونه‌های رایج در طبیعت می‌توان به قندیل غارها اشاره کرد که از این نوع ترکیبات آهکی به وجود می‌آیند.

این ماده در مقایسه با بقیه جواهرات نرم و شکننده است. سنگ کلسیت نوعی از سنگ‌های کلکسیونرها است. سختی کلسیت مانند کهربا، کریزوکولا و مرجان است که هر کدام نمونه ای از سنگ‌های جواهرات پرطرفدار است.

تفاوت کلسیت و آراگونیت:

به طور کلی آرگونیت نوعی از پلی مورفی از کربنات کلسیم است. این کانی شامل سیستم کریستالی ارتورومبیک است و از لحاظ ویژگی‌های نوری و فیزیکی با کلسیت تفاوت دارد. این ماده موجب تشکیل صدف دو کفه ای‌ها، مرجان‌ها و شکم پایان است و به شکل رسوبات کربناته شیمیایی ته نشین می‌شوند.

ساختار بلوری آراگونیت با کلسیت فرق دارد و به شکل راست لوزی است. آرگونیت به شکل توده ای و الیافی وجود دارند و گروهی از آن به شکل چکنده است که با نام گل‌های آهن شناخته می‌شوند. علت این اسم گذاری به دلیل آمیزش آن‌ها با کانی اور در معدن کارنیتا است.

خواص سنگ کلسیت سفید و کاربرد آن:

در حالت کلی سنگ‌های کلسیمی در صنایع مختلف ساخت و ساز، شیمیایی، خدماتی، کشاورزی و صنعتی کاربردهیا فراوانی دارند. در این میان سنگ کلسیت به عنوان رایج ترین و فراوان ترین سنگ کربنات کلسیم شناخته شده است و کاربردهای زیادی را دارد. به عنوان نمونه از این ماده با عنوان پودر مل در نقاشی، خمیردندان و لاستیک سازی استفاده می‌شود.

جواهرسازی:

سنگ کلسیت برای ساخت انواع جواهرات مانند گوشواره و آویز استفاده می‌کنند. این عنصر که در رنگ‌های متفاوت وجود دارد در حالت تراش خورده ظاهر زیبایی دارد. برش‌های آن به صورت بیضی، هشت ضلعی، بالشی، قلبی و تریلیون وجود دارند. البته از معایب آن در این صنعت می‌توان به نرمی و درجه سختی پایین آن اشاره کرد و به زودی دچار خط و خش می‌شود.

آهک:

برای تولید آهک از سنگ‌های کربناته و سنگ آهک استفاده می‌کنند. برای تولید آهک فرآوری شده باید ابتدا آن را کوبید و بعد در کوره‌های مخصوصی با دمای بالا پخت. در این صورت گاز کربنیک و دیگر مواد ناخالص آن از بین می‌رود و از کربنات کلسیم به اکسید کلسیم تبدیل می‌شود.

انواع سنگ کلسیت

سنگ کلسیت در طیف وسیعی از رنگ‌ها موجود است. در ادامه برخی از اشکال رایج این سنگ را معرفی می‌کنیم.

کلسیت آبی

کلسیت آبی یکی از محبوب ترین انواع سنگ‌های قیمتی کلسیتی است. رنگ آبی به سنگ ظاهر دلپذیر و آرام بخشی می‌دهد. هر کسی که علاقه مند سنگ‌های بوده که اعتماد به نفس ایجاد می‌کند و شما را از درون خوشحال می‌کند، می‌تواند جواهرات تهیه شده از سنگ کلسیت آبی را انتخاب کند.

کلسیت آبی در کجا یافت می‌شود؟

کانی کلسیت آبی در مکزیک، بریتانیا، ایالات متحده آمریکا و ایسلند یافت می‌شود.

سنگ کلسیت نارنجی

کلسیت نارنجی یک کریستال کلسیتی با رنگ نارنجی بوده و این سنگ رنگی روشن برای ایجاد مصنوعات عجیب و غریب و جذاب استفاده می‌شود. این رنگ از سنگ کلسیت نمادی از آرامش و شادی است.

کلسیت نارنجی در کجا یافت می‌شود؟

بلژیک

بریتانیای کبیر

مکزیک

رومانی

نامیبیا

ایالات متحده آمریکا

ایسلند

اروپا

کانی کلسیت سیاه

سنگ کلسیت سیاه به عنوان یک کریستال محافظ، انرژی منفی را از بدن و اجسام حذف می‌کند و میدان نیرویی از نور ایجاد کرده که از بدن محافظت می‌کند. چاکراهای قلب و چشم سوم را باز و پاک کرده و پلی بین آنها ایجاد می‌کند.

اعتقاد بر این است که سنگ کلسیت سیاه مشکلات مربوط به چشم و بینایی را کاهش می‌دهد، به تعادل شیمی مغز و نیمکره چپ و راست مغز کمک کرده، احساس ثبات را به ارمغان می‌آورد. همچنین اضطراب و استرس را کاهش می‌دهد.

کانی کلسیت صورتی

کلسیت صورتی انرژی آرامش بخش و دوست داشتنی را فراهم می‌کند. این نوع در واقع الهام بخش آرامش و رفاه بوده و تنش و اضطراب را از بین می‌برد. سنگ کلسیت صورتی می‌تواند بسیار حمایت کننده باشد، به خصوص در مواقع غم و اندوه یا سایر مشکلات عاطفی. خوابی آرام را به ارمغان می‌آورد و از کابوس‌های شبانه جلوگیری می‌کند. در ضمن کانی کلسیت صورتی چاکرای قلب را فعال و التیام می‌بخشد. به کسانی که ممکن است در بیان احساسات خود مشکل داشته باشند کمک می‌کند.

خرید و قیمت سنگ کلسیت شفاف

با توجه به کاربردهای زیاد و مشخصات و سختی کلسیت شاید خیلی از افراد این گونه فکر کنند که این سنگ دارای قیمت بالای است؛ ولی این گونه نیست، پس خیلی از افراد با این سوال که چرا کانی کلسیت کانی قیمتی نیست، روبرو شوند. علت آن را این گونه می‌توان توجیه کرد که این نوع کانی و سنگ کمیاب و نادر نیست و به وفور می‌توان در طبیعت آن را پیدا کرد.

کلسیت چیست؟

کلسیت پایدارترین شکل کربنات کلسیم و سنگ معدن کلسیم است.
کربنات کلسیم گروهی بسیار غنی از مواد معدنی هستند و در خالص ترین شکل خود کاملا شفاف و بی رنگ هستند.
کلسیت اغلب با نام های «limespar» یا«calspar» شناخته می شود و ماده ی معدنی اصلی یافت شده آن در سنگ مرمر متامورف می باشد.همچنین کلسیت یکی از اجزای معمول سنگ های رسوبی از جمله سنگ آهک می باشد که اغلب شامل مواد ارگانیک از جمله بقایای صدف موجودات دریایی است.

بنابراین، ترکیب کلسیت در واقع بسیار شبیه به جواهرات ارگانیک مختلف از جمله مروارید و مرجان است.کلسیت در مقایسه با انواع دیگر جواهرات بسیار نرم و شکننده است.
این سنگ در وهله ی اول در دسته ی «سنگ کلکسیونرها» قرار می گیرد، اما دلیل آن کمیاب بودن این سنگ نیست.
بلکه نیازی به سختی و دوام لازم در جواهرات مختلف ندارد.
با این وجود، سختی کلسيت مشابه کهربا، مرجان و کریزوکولا می باشد که همه ی این سنگ ها به عنوان سنگ های جواهرات بسیار محبوب هستند.بنابراین، علیرغم نبود سختی کافی، کلسیت در انواع خاصی از جواهرات مانند گوشواره یا آویز استفاده می شود.

کلسیت یک ماده ی معدنی مهم برای اهداف صنعتی است.این سنگ معمولا در صنعت ساخت و ساز، به خصوص سیمان سازی استفاده می شود.دیگر اهداف صنعتی مانند تولید فلزات مختلف، شیشه و لاستیک هستند.همچنین بسیاری از مواد شیمیایی مهم از جمله رنگ ها و کودها با کلسیت ساخته می شوند .
کلسيت یکی از محتویات اصلی گچ معمولی به حساب می آید.

تشخیص کلسیت

کلسیت درجه ی سختی مشخصی داشته و در اغلب مواقع با یک آزمایش ساده ی خراشیدگی از دیگر مواد مشابه قابل تشخیص است.کوارتز و سنگ گچ شباهت بسیاری به کلسیت دارند، اما به دلیل نرمی بیشتر کلسیت نسبت به کوارتز و سخت تر بودن نسبت به سنگ گچ، این مواد به سادگی از یکدیگر متمایز می شوند.
سایر مواد معدنی مشابه مانند آراگونیت و دولومیت بدون آزمایش شاخصه ی انکساری، گرانش ویژه، شکست نور و ساختار بلوری قابل تمایز نیستند.

منابع و خاستگاه سنگ جواهر کلسیت

کلسيت در نقاط مختلفی در سراسر دنیا یافت می شود، اما مهمترین ذخایر در Chihuahua مکزیک قرار دارند.ایالات متحده نیز ذخایر قابل توجهی از کلسيت را در کانزاس، اوکلاهما، نیوجرسی، نیویورک، تنسی، تگزاس و میزوری دارد.
سایر منابع کلسيت در ایسلند،‌ آلمان، بوهمیا، آفریقا(نامیبیا) و جمهوری چک واقع شده اند.

رنگ کلسیت

کلسیت به شکل خالص خود کاملا بی رنگ است.از جمله عوامل رنگی معمول و ناخالصی ها می توان به آهن، منیزیم، منگنز، روی و کبالت اشاره نمود.
رنگ های رایج کلسیت شامل سفید، خاکستری، زرد، نارنجی، سبز، قرمز و آبی می باشند.

درخشندگی و وضوح کلسيت

وضوح کلسیت های یافت شده اغلب شفاف است.گونه های شفاف محبوب تر و بسیار با ارزش هستند.
کلسيت درخشندگی شیشه ای جذاب و جلای فوق العاده ای دارد.

برش و شکل کلسیت

کلسیت اغلب تراش دار و حکاکی شده است.رایج ترین اشکال و برش های کلسیت هشت ضلعی، بیضی و برش بالشی می باشد.اشکال فانتزی مانند تریلیون و قلبی به دلیل تقاضای پایین بسیار کمیاب می باشند.

پردازش کلسیت

کلسیت اغلب پردازش نمی شود و از این رو یکی از معدود گونه های جواهر است که در طول تولید تا فروش در جواهری ها کاملا بدون پردازش باقی می ماند.

فرمول شیمیایی: Ca [Co3] کربنات کلسیم
ساختار بلوری: سه وجهی
رنگ : بی رنگ، زرد، نارنجی، طلایی
سختی: شماره 3 در جول مقیاس mohs
شاخصه انکساری 1.486 تا 1.658
تراکم: 2.69 تا 2.71
کلیواژ: کامل ، شفاف حلزونی
شفافیت : تراشفاف تا شفاف
انکسار مضاعف یا شکست نور: 0.172
درخشندگی : شیشه ای
فلورسنس : چند رنگ ، درخشان

گونه های کلسیت و سنگ های جواهر مشابه

کلسیت گونه ی شفاف تا تراشفاف با کیفیت سنگ جواهر کربنات کلسیم است.
کربنات کلسیم در واقع یکی از غنی ترین مواد معدنی موجود در کره ی زمین است و ارتباط نزدیکی با چندین گونه ی مواد ارگانیک دارد.
در نتیجه ی گستره ی متنوع رنگ های کلسیت، تعدادی از سنگ ها از جمله سنگ گچ، کوارتز،‌ آراگونیت و دولومیت شباهت بسیار زیادی با کلسیت دارند.

خواص کلسیت

کانی کلیسیت به کانی هزار چهره معروف است. کلسیت یکی از مهم ترین مواد معدنی کربنات دار است و در محیط های رسوبی از تبخیر کلسیم بی کربنات ایجاد می شود.
کلسیت در اشکال مختلفی از جمله کریستال و منشوری یافت می شود. کلسيت از کلمه کلس به معنای آهک گرفته شده است؛
زیرا کلسيت در سنگ آهک و مرمر یافت می شود و دارای نور بسیار درخشان و زیبایی می باشد.

کلسیت یک کانی با سختی 3 در مقیاس موس، یکی از فراوان ترین و معمول ترین کانی های معدنی روی پوسته زمین (حدود 4% وزنی آن) است که در ترکیب بسیاری از سنگها میتواند وجود داشته باشد. ترکیب شیمیایی آن کربنات کلسیوم CaCO3 است. سنگ کلسیت را در همه جا و به شکل های مختلف میتواند یافت تا جایی که آمارها نشان میدهد ترکیبات کربناتی و آهکی حدود 40% پوسته زمین را پوشانیده اند. کلسیت ترکیب اصلی سنگهای کربناتی رسوبی (سنگ آهک، گچ، تراورتن و..) است ولی در سنگهای آذرین (کربناتیت) و دگرگونی (مرمر، رگه های هیدروترمال) نیز یافت میشود. استالاکتيت (Stalactite) به صورت قندیل های آویزان در سقف غارها نمونه جالبی از این ترکیبات آهکی در طبیعت هستند.

ایتالیا دارای ذخایر باکیفت کلسیت بوده تا جایی که بهترین مرمر ها از شهر کرارا ایتالیا استخراج میشوند. گاهی کریستال های آن میتوانند تا 90 سانتیمتر نیز رشد کنند. بلورهای شفاف کلسیت نیز در نقاط مختلف ایتالیا وجود دارند. نمونه های صورتی و سبز آلمان و کامبرلند انگلستان و ایالات متحده بسیار مشهورند.

در ایالات متحده به خصوص میزوری، اکلاهما و جاپلین گونه های از کلسیت با رنگ زرد و کهربایی وجود دارند. انواع کلکسیونی آن در کشورهای مکزیک و نامیبیا و رومانی نیز معروفند. البته در ایران انواع و اقسام سنگ کلسیت وجود دارد که حجم زیادی از آنها مصارف مصالح ساختمانی و نمونه های باکیفیتی در رنگهای زرد و سفید شیری و .. نیز به صورت بلورهایی با شکل دندان سگی، برگی، قلوه ای و.. وجود دارد.

شکل بلوری Calcite

کلسیت به دلیل داشتن شکلهای کریستالی متنوع مشهور است و بیش از 800 شکل برای کریستال آن تا کنون تایید شده است. بیشتر مواقع به شکل دانه های بی شکل در سنگهای آهکی (معمولا درشت تر) و مرمر بروز میدهد. از نظر بلوری بیشتر مواقع شکلی اسکالنوهدرال یا اسپار دندان سگی و معمولا دوقلو، گاهی شکل قلب، دوقلوی پروانه ای، برگی، فانتوم و صدها شکل دیگر را دارد. همچنین بلورهایی شش وجهی با سطح لوزی (رمبوهدرال) خاتمه یافته رایج است.

این کانی میتواند با یک ضربه کوچک در جهت کلیواژ خود به راحتی تکه اسلایس مانند شود و خاصیت انکسار مضاعف نور ورودی به آن سبب میشود که سنگی مناسب برای کلاس های آموزشی باشد. کلسیت معمولا تحت نور UV دارای فلورسانس قرمز روشن به خصوص در نوع هایی که همراه مقادیر کمی منگنز هستند میباشد. به طور کلی بلور کلسیت میتواند با مواد معدنی چون روی، منگنز و آهن همنشینی داشته باشد.

چطور میتوان سنگ کلسیت را تشخیص داد؟

سختی پایین و شکل بلوری آن میتواند تا حد زیادی راهگشا باشد. ولی یک روش ساده تر البته تخریبی نیز وجود دارد!: “هیدروکلریک اسید” در حقیقت هیدروکلریک اسید به کربنات کلسیوم که ماده تشکیل دهنده کلسیت است حمله کرده و میتواند کلسیم موجود در آن را به راحتی آن را حل کند. این موضوع در از بین بردن کلسیت های مزاحم چسبیده روی بلورهایی چون کوارتز و.. بسیار عالی است زیرا هیدروکلریک اسید روی کوارتز اثری ندارد. این واکنش که همراه با حباب (گاز (CO2 هست راه حل خوبی برای تشخیص کلسیت میباشد.

توجه کنید که از همان جوهرنمک های معمول بازار (30% هیدروکلریک اسید) نیز میتوانید در این آزمایش استفاده کنید. همچنین اصول ایمنی مثل ماسک و دستکش مخصوص نیز فراموش نکنید.

آیا این سنگ برای تراش مناسب است؟

بلورهای کلسیت با کیفیت بالا بسیار کمیابند و میتوان آنها را برای تراش نگین نیز استفاده نمود. هرچندسختی بسیار پایین آن و همچنین ضربه پذیری بسیار بالای آن سبب شده از آن کمتر در جواهرسازی استفاده شود. تنوع رنگ و شکلهای جالب نتراشیده آن سبب شده به عنوان سنگی کلکسیونی و دکوری قابل استفاده باشد. نمونه های شفاف آن در جزیره ایسلند بسیار شفاف و بی رنگ بوده و آنها را با تراش کابوشن میتراشند که بعضا دارای پدیده چشم گربه ای صورتی رنگی هستند. در حقیقت هم بستری سنگ کلسیت را میتوان با انواع سنگ کوارتز از آمیتیست گرفته تا عقیق و .. مشاهده کرد.

رنگ کلسیت

کلسیت به شکل خالص خود کاملا بی رنگ است.
از جمله عوامل رنگی معمول و ناخالصی ها می توان به آهن، منیزیم، منگنز، روی و کبالت اشاره نمود.
رنگ های رایج کلسیت شامل سفید، خاکستری، زرد، نارنجی، سبز، قرمز و آبی می باشند.
درخشندگی و وضوح کلسيت
وضوح کلسیت های یافت شده اغلب شفاف تا تراشفاف است.
گونه های شفاف محبوب تر و بسیار با ارزش هستند.
کلسيت درخشندگی شیشه ای جذاب و جلای فوق العاده ای دارد

گونه های کلسیت و سنگ های جواهر مشابه

کلسیت گونه ی شفاف تا تراشفاف با کیفیت سنگ جواهر کربنات کلسیم است.
کربنات کلسیم در واقع یکی از غنی ترین مواد معدنی موجود در کره ی زمین است و ارتباط نزدیکی با چندین گونه ی مواد ارگانیک دارد.
در نتیجه ی گستره ی متنوع رنگ های کلسیت، تعدادی از سنگ ها از جمله سنگ گچ، کوارتز،‌ آراگونیت و دولمیت شباهت بسیار زیادی با کلسیت دارند.

مشهورترین مواد مشابه

مرجان، مروارید، صدف مروارید و صدف های دریایی از مشهورترین مواد مرتبط با کلسیت هستند.

مواد مشابه کمتر شناخته شده
مروارید(Nacre)، صدف حلزون، لاک لاکپشت، صدف حلزون و صدف حلزون های خوراکی از مواد کمتر شناخته شده ی مرتبط با کلسیت هستند.