فروشگاه الماس,زمرد,یاقوت09025283869

سنگ فیروزه چیست؟

سنگ فیروزه در طول تاریخ همواره مورد توجه انسان ها قرار گرفته است. شاید مهم ترین دلیل اهمیت بشر در طول تاریخ به خواص سنگ فیروزه نیز مربوط باشد. از انواع سنگ فیروزه می توان به نوع شجر و فیروزه عجمی اشاره کرد. از مشخصات سنگ فیروزه می توان به رنگ جذاب آن اشاره کرد که بسته به نوع رنگ آن، آبی آسمانی یا آبی تیره می تواند بسیار گران و یا ارزان باشد.

تشخیص اصل بودن سنگ فیروزه

امروزه نوع با کیفیت و اصل سنگ فیروزه بطور بسیار محدودی در بازار عرضه می شود. البته نوعی از آن به عنوان رنگ ثابت به بازار عرضه می شود که با مواد پلیمری ترکیب شده اند. این گونه از سنگها به علت تولید مصنوعی خود تغییر رنگ نمی دهند و در هر اندازه ای موجود می باشند. هرچند که روغن،‌ آفت ‌این گوهر ‌محسوب ‌می شود ولی چربی(پارافین و یا مواد پلاستیک مایع) ‌باعث‌ جلا‌ و‌ دوام، پررنگ شدن و پر شدن خلل و فرج آن نیز می شود.‌ در گذشته برای زیبا تر کردن جلوه این سنگ از روش های اشباع کردن آن با روغن های رنگین، واکس و مواد پلاستیکی رنگی استفاده می شد. بنابراین با اتصال فلز داغ به این نقاط بوی بسیار زننده از پلاستیک به مشام می رسد. واکس و روغن در تماس با فلز داغ عرق کرده و در سنگ فیروزه باقی می ماند. اینها معمولا وزن سبک تری در همین اندازه نسبت به نوع اصیل خود دارند. یکی از مهمترین راه های تشخیص فیروزه طبیعی توجه به پشت آن یعنی سنگ ماتریکس (سنگ چسبیده شده به پشت سنگ) آن است. فیروزه های نیشابور که به صورت تیره و یا فیروزه های، سفید همراه با پیریت دیده میشوند میتواند به تشخیص ما کمک کنند. در روش پیشرفته زاچری فیروزه های آمریکایی معدن Kingman بهسازی می شوند که فقط توسط دستگاه مشخص می شود و در حالت عادی هیچ نشانه ای ندارند مبنی بر اینکه این فیروزه بهسازی شده است یا نه! با این روش استحکام فیروزه چه برای تراش و چه در برابر مواد شیمیایی مقاوم می شد. در ایران بیشتر هنوز همان روش سنتی استفاده می شود.

سنگهای مشابه سنگ فیروزه

تشخیص سنگ فیروزه در طبیعت گاهی مشکل است. به عنوان مثال در ایران سنگ واریسیت (Variscite) بسیار مشابه فیروزه ولی با رنگ نسبتا سبز وجود دارند. کریزوکولا نیز یک کانی دیگر است که رنگی مشابه داشته ولی به علت سختی 2.5 – 3.5 پایین تر قابل تشخیص است. در جدول زیر نیز تعدادی کانی که دارای ترکیبات شیمیایی مشابه فیروزه میباشند را مشاهده میکنید:

جدول کانی های گروه فيروزه

نوع کانی ترکیب شیمیایی

Turquoise (فيروزه)CuAl6(PO4)4(OH)8·4H2O

aheylite (اهيليت)(Fe,Zn)Al6(PO4)4(OH)8·4H2O

chalcosiderite (کالکوسيدريت)Cu(FeAl)6(PO4)4(OH)8·4H2O

faustite (فائوستيت )(Zn,Cu)Al6(PO4)4(OH)8·4H2O

planerite (پلانريت)Al6(PO4)2(OH)8·4H2O

سنگ هولیت یا بدل فیروزه

نوع دیگری از بدل این گوهر را با رنگ کردن اغلب کالسدونی یا هولیت درست می کنند. برخی تصور می کنند که فیروزه سفید است! رگه های هولیت همانند رگه های فیروزه بوده و در بازار ایران نیز نمونه های زیادی از آن وجود دارد.

فیروزه های پرس شده و سنتتیک

در نمونه دیگر قطعات شکسته یا پودر شده آن را نیز با چسب مخصوص در پرس شکل می دهند و یا از شیشه و سرامیک و پلاستیک برای ترمیم آن استفاده می کنند. پس از مخلوط با رنگ رزین و حرارت دهی تا دمای بالای 50 درجه و سخت شدن سنگ آن را تراش می دهند. روش تشخیص آنها در این است که رنگی مصنوعی و بسیار یکنواخت و یکدست دارند.

تفاوت فیروزه نیشابور با فیروزه شهربابک کرمان

فیروزه شهربابک کرمان به دلیل داشتن کانی پیریت که با جلای فلزی و براق در سنگ به‌ راحتی قابل‌تشخیص است؛ اما تفاوت در فیروزه کرمان و نیشابور تنها در رنگ آن است و تشخیص آن تنها از این راه ممکن است. البته فیروزه نیشابور عموم رگه‌های سفید، قرمز یا خاکستری بجای پیریت دارد که مربوط به منشأ آهن و آلومینیوم‌دار غنی است اما این اصل عمومیت ندارد. همچنین گاهی اوقات فیروزه نیشابور پیریت نیز دارد ولی مکان آنها بیشتر به کف سنگ گرایش دارند تا سطح فیروزه.

تفاوت فیروزه شجر با عجم

فیروزه از نظر انواع به شجری، عجمی، طوفال و خاکی تقسیم می شود. از انواع سنگ فیروزه در ایران از نظر رنگ، نقش و کیفیت می توان به فیروزه عجمی و شجر اشاره کرد. اروپائیان نوع شجری و ایرانیان نوع عجمی را که بدون شجره است، می پسندند. فیروزه عجمى بدون رگه و یکدست است و در ایران بهترین نوع از این سنگ در جهان محسوب شده و عددی فروخته می شود. قیمت آن بسته به اندازه، رنگ و وزن از 5000 ریال تا میلیون ها تومان متغییر است. بهترین رنگ این گوهر زیبا آبی آسمانی است که محبوبیت بسیاری دارد و در نوع عجمی می توان آن را مشاهد کرد. نوع شجر نیز بصورت رگه دار با رنگ آبی و سبز دیده می شود. فیروزه شجری واجد رگچه هایى شبکه ای است و بسته به نوع و رنگ و فرم رگچه ها در 14 کلاس تعریف می شود. این نوع گرمی معامله می شود و با توجه به شرایط نگین تراشیده شده، قیمت های متفاوتی به خود می گیرد. در اروپا این نوع مقبولیت بیشتری دارد. اغلب نگین های این گوهر با برش کبوچان دیده می شوند و انواع برش دار یا فانتزی متداول نیستند. فیروزه های ایرانی عموما برخلاف نوع تبتی رگه هایی درشت و قطعه هایی یک دست دارند. همچنین گونه های ایرانی پر رنگ تر از نوع سنگ های تبتی می باشند.

شرایط نگهداری سنگ فیروزه

وقتی رنگ این سنگ به سمت سبز شدن می رود علت آن از دست رفتن آب طبیعی موجود در این گوهر به دلیل گرما مثل نور آفتاب می باشد بطوری که حتی سنگ فیروزه مرغوب نیز در حرارت بالاتر از 250C رنگ آن به سبز مات تبدیل خواهد شد. این گوهر بسیار حساس در مقابل آلودگی است. از دیگر موارد تغییر رنگ ممکن است به علت تماس با مواد شیمیایی از جمله آرایشی خانم ها و یا مواد چربی ایجاد شود. پس در هنگام شستشوی دست با آب کلر دار یا صابون بهتر است انگشتر خود را از انگشت خود بیرون آورید. سنگ فیروزه بسیار در مقابل خراش آسیب پذیر است. زیاد نگه داشتن این سنگ در آب باعث سست شدن آن می شود. بهتر است یک بار در ماه انرژی آن را با استفاده از قرار دادن آن در یک کاسه از سنگهای حدید یا هماتیت خشک تخلیه کرده و طی شب در میان سنگ های کریستال(کوارتز شفاف) آن را به دور از نور خورشید شارژ کنید.

چه زمانی سنگ فیروزه تغییر رنگ میدهد؟

سنگ فیروزه ماده معدنی است که از فسفات مس و آلومینیوم نمناک تشکیل شده است. ماده رنگی موجود در آن از مس و آهن است. بیشتر فیروزه ها در شکاف سنگ هایی یافت می شوند که منابع غنی از آلمینیوم هستند.

تغییر رنگ در سنگ فیروزه در نتیجه تابش نور آفتاب ، تبخیر آب طبیعی موجود در آن ، پاکی و کدورت هوا و برخورد چربی و مواد شیمیایی با آن صورت می گیرد. به همین دلیل ، بهتر است در هنگام شستن دست ها ، انگشتر فیروزه را از انگشت بیرون آورده شود . همچنین در حرارت 250 درجه سانتیگراد رنگ آبی آسمانی آن به رنگ سبز مات تبدیل می شود و جلا دادن سنگ فیروزه سبب پر رنگ شدن آن می شود.

فیروزه دارای خلل و فرج طبیعی است که آن ها را با تزریق مواد پلاستیکی می پوشانند و فیروزه را سخت تر می کنند . همچنین به دلیل خلل و فرج فراوان در توده فیروزه ، برای خوش رنگ کردن آن از نمک های مس و آنیلین استفاده می نمایند. همچنین کانی های زیادی وجود دارند که به سبب شباهت با فیروزه آن ها زا به جای فیروزه عرضه می کنند که از این میان می توان به کالسدونی ، هولیت رنگ کرده ، آمازونیت ، کریسوکولا و لازولیت اشاره کرد.

فیروزه یک سنگ خالص و گرانبهاست. فیروزه انرژی های منفی را دفع می کند و می تواند بدن را در برار تاثیرات بیرونی و آلوده کننده در هوا محافظت کند.

سنگ فیروزه قابلیت متعادل کردن و هم تراز کردن تمام چاکرا های بدن ، تثبیت چرخش خلق وخوی ، القای آرامش درونی به افراد را دارد. همچین فیروزه سنگ بسیار عالی برای درمان افسردگی و خستگی است.سنگ فیروزه دارای نیرویی است که برای جلوگیری از حملات عصبی از جمله وحشت زدگی و اضطراب عالی می باشد.

سنگ فیروزه نماد دوستی است و باعث برانگیختن عشق های رمانتیک و خیالی می شود.

سنگ فیروزه علاوه بر اینکه ماده کمک کننده برای جذب مواد غذایی است ، در بالا بردن سیستم مقاومت بدن ، تحریک کردن در بازسازی بافت ها و درمان کردن تمام بدن را دارد که شامل ضدالتهاب و رفع کردن اثرات مسمومیت و کم کردن درد شکم و گرفتگی عضلات می شود.

نحوه تشخیص اصل یا تقلبی بودن سنگ فیروزه

رنگ سنگ فیروزه، درجه سختی و واکنش سنگ فیروزه به مواد شیمیایی از مواردی هست که میشه تشخیص داد که سنگ فیروزه اصل یا تقلبی هست.

رنگ سنگ فیرزه

رنگ سنگ فیروزه اصل بسته به مقدار مس موجود در سنگ (ایجادکننده رنگ آبی)، کروم یا وانادیوم (ایجادکننده رنگ سبز) و آهن (ایجادکننده رنگ زرد)، در دامنه‌ای از آبی کم رنگ تا آبی مایل به سبز و همچنین تا سبز مایل به زرد قرار می‌گیرد. همچنین توجه داشته باشید که رنگ فیروزه اصل معمولا کمی مات است.

سنگ های فیروزه ای که در معدن نیشابور یافت میشود، ماتریس ندارند و رنگ آنها آبی یکدست است.
فیروزۀ مرغوب آن است که ، رنگ آبی آسمانی دارد ولی نه رنگ آسمانی اطراف افقی، بلکه رنگ آسمانی مخصوصاً سمت رأس آن است.

سنگ فیروزه اصل نیشابور غالبا دارای نقاط و رگه های سیاهی در پشت نگین است و یکی از روشهای تشخیص سنگ فیروزه اصل نیشابور میباشد.کیفیت وخواص فیروزه ی نیشابوری از سایر سنگ های فیروزه بهتر است.

از دیگر شیوه های تشخیص سنگ فیروزه اصل ، این است که سنگ خریداری شده را مدت زمان کوتاهی در مقابل آفتاب قرار دهید. اگر رنگ آن اندکی تغییر کرد، این نشان دهنده تقلبی بودن رنگ سنگ فیروزه است.

نحوه تشکیل سنگ فیروزه

سنگ فیرزوه از گروه سنگهای آذرین میباشد و در نواحی آتشفشانی یافت می شود. بهترین نوع فیروزه، در نزدیکی سطح زمین قرار دارد. این سنگ باید کاملاً خشک شود تا استحکام داشته باشد.

معادن فیروزه که در عمق بیشتر قرار دارند، به دلیل اسیدی که ذرات آب زیرزمینی تولید می کنند، نرم می شوند و بنابراین سنگهای فیروزه در عمق کیفیت لازم و ارزش جواهر کمتری دارند. رنگ سنگهای فیروزه براساس میزان آهن و مس موجود در ترکیب آنها، از آبی آسمانی تا سبز متغیر میباشد. مهمترین معادن سنگ فیروزه در ایران و در شهر نیشابور واقع شده است. البته در برخی شهرهای دیگر مانند شیراز و کرمان نیز سنگ فیروزه یافت میشود ولی کیفیت و خواص سنگ فیروزه نیشابوری از سایر سنگهای فیروزه بهتر است.

فیروزه ای که در معدن استخراج می شود دو قسم است که به اصطلاح محلی یکی را خاکی و دیگری را سنگی می گویند . سنگ فیروزه ای که دارای رنگ بسیار روشن باشد (چغاله) ، به سنگ فیروزه ای که دارای رنگ کاملا طبیعی فیروزه ای باشد (طفول) و به سنگ فیروزه ای که دارای لکه و روی آن رگه های سیاه رنگ زیادی باشد فیروزه شجری گویند.

حقایقی درباره فیروزه

فیروزه سنگی است برای کسانی که در ماه دسامبر(آذر) متولد شده اند.

ترک ها ،ایرانی ها،و اسب سوار های شهر سمرقند اغلب فیروزه را برای نصب کردن بر روی پیشانی اسب های خود به کار می برند و اسب هایشان را همانند طلسم کردن رام می کنند تا آنها را از تاثیرات بیماری های ناشی از مصرف آب سرد که به خاطر جنب و جوش باعث گرم شدن آنها می شوند مراقبت کنند.

مردم شهر زونی که شهری در غرب نیومکزیکو است بر این باور هستند که فیروزه می تواند آنها را از ارواح شیطانی نجات دهد.

سنگ فیروزه چیست؟

سنگ فیروزه شاید قدیمی ترین سنگی باشد که بشریت تا به حال شناخته است .سنگ زیبای که خلق شده است به واژگان رنگی رنگ جدیدی به نام فیروزه داده است.

فیروزه یک سنگ مقاوم و محافظت کننده ای است که هنگامی که شما آن را در دست خود نگه می دارید به شما احساس آرامش و آسودگی می دهد.

جواهر سنگ های باستانی به شدت توسط تعدادی از تمدن های سرار جهان مورد توجه قرار گرفته اند که ناشی از علوم ماورای طبیعی و خواص درمانی است که آنرا دربر گرفته استو.

اگر چه بسیاری از این سنگ جواهر ها باستانی است اما فیروزه در همه عصر ها و زمان ها پشت سر هم به عنوان مد خود را قرار داده است و هواداران خاص خود را دارد زیرا دارای زیبایی های مغناطیسی است.

مواد تشکیل دهنده ی سنگ فیروزه چیست؟

سنگ فیروزه ماده معدنی است که از فسفات مس و آلومینیوم نمناک تشکیل شده است. ماده رنگی موجود در آن از مس و آهن است. بیشتر فیروزه ها در شکاف سنگ هایی یافت می شوند که منابع غنی از آلمینیوم هستند.

تغییر رنگ در سنگ فیروزه در نتیجه تابش نور آفتاب ، تبخیر آب طبیعی موجود در آن ، پاکی و کدورت هوا و برخورد چربی و مواد شیمیایی با آن صورت می گیرد. به همین دلیل ، بهتر است در هنگام شستن دست ها ، انگشتر فیروزه را از انگشت بیرون آورده شود . همچنین در حرارت 250 درجه سانتیگراد رنگ آبی آسمانی آن به رنگ سبز مات تبدیل می شود و جلا دادن سنگ فیروزه سبب پر رنگ شدن آن می شود.

فیروزه دارای خلل و فرج طبیعی است که آن ها را با تزریق مواد پلاستیکی می پوشانند و فیروزه را سخت تر می کنند . همچنین به دلیل خلل و فرج فراوان در توده فیروزه ، برای خوش رنگ کردن آن از نمک های مس و آنیلین استفاده می نمایند. همچنین کانی های زیادی وجود دارند که به سبب شباهت با فیروزه آن ها زا به جای فیروزه عرضه می کنند که از این میان می توان به کالسدونی ، هولیت رنگ کرده ، آمازونیت ، کریسوکولا و لازولیت اشاره کرد.

فیروزه یک سنگ خالص و گرانبهاست. فیروزه انرژی های منفی را دفع می کند و می تواند بدن را در برار تاثیرات بیرونی و آلوده کننده در هوا محافظت کند.

سنگ فیروزه قابلیت متعادل کردن و هم تراز کردن تمام چاکرا های بدن ، تثبیت چرخش خلق وخوی ، القای آرامش درونی به افراد را دارد. همچین فیروزه سنگ بسیار عالی برای درمان افسردگی و خستگی است.سنگ فیروزه دارای نیرویی است که برای جلوگیری از حملات عصبی از جمله وحشت زدگی و اضطراب عالی می باشد.

سنگ فیروزه نماد دوستی است و باعث برانگیختن عشق های رمانتیک و خیالی می شود.

سنگ فیروزه علاوه بر اینکه ماده کمک کننده برای جذب مواد غذایی است ، در بالا بردن سیستم مقاومت بدن ، تحریک کردن در بازسازی بافت ها و درمان کردن تمام بدن را دارد که شامل ضدالتهاب و رفع کردن اثرات مسمومیت و کم کردن درد شکم و گرفتگی عضلات می شود.

نحوه تشخیص اصل یا تقلبی بودن سنگ فیروزه

رنگ سنگ فیروزه، درجه سختی و واکنش سنگ فیروزه به مواد شیمیایی از مواردی هست که میشه تشخیص داد که سنگ فیروزه اصل یا تقلبی هست.

رنگ سنگ فیرزه

رنگ سنگ فیروزه اصل بسته به مقدار مس موجود در سنگ (ایجادکننده رنگ آبی)، کروم یا وانادیوم (ایجادکننده رنگ سبز) و آهن (ایجادکننده رنگ زرد)، در دامنه‌ای از آبی کم رنگ تا آبی مایل به سبز و همچنین تا سبز مایل به زرد قرار می‌گیرد. همچنین توجه داشته باشید که رنگ فیروزه اصل معمولا کمی مات است.

سنگ های فیروزه ای که در معدن نیشابور یافت میشود، ماتریس ندارند و رنگ آنها آبی یکدست است.
فیروزۀ مرغوب آن است که ، رنگ آبی آسمانی دارد ولی نه رنگ آسمانی اطراف افقی، بلکه رنگ آسمانی مخصوصاً سمت رأس آن است.

سنگ فیروزه اصل نیشابور غالبا دارای نقاط و رگه های سیاهی در پشت نگین است و یکی از روشهای تشخیص سنگ فیروزه اصل نیشابور میباشد.کیفیت وخواص فیروزه ی نیشابوری از سایر سنگ های فیروزه بهتر است.

از دیگر شیوه های تشخیص سنگ فیروزه اصل ، این است که سنگ خریداری شده را مدت زمان کوتاهی در مقابل آفتاب قرار دهید. اگر رنگ آن اندکی تغییر کرد، این نشان دهنده تقلبی بودن رنگ سنگ فیروزه است.

نحوه تشکیل سنگ فیروزه

سنگ فیرزوه از گروه سنگهای آذرین میباشد و در نواحی آتشفشانی یافت می شود. بهترین نوع فیروزه، در نزدیکی سطح زمین قرار دارد. این سنگ باید کاملاً خشک شود تا استحکام داشته باشد.

معادن فیروزه که در عمق بیشتر قرار دارند، به دلیل اسیدی که ذرات آب زیرزمینی تولید می کنند، نرم می شوند و بنابراین سنگهای فیروزه در عمق کیفیت لازم و ارزش جواهر کمتری دارند. رنگ سنگهای فیروزه براساس میزان آهن و مس موجود در ترکیب آنها، از آبی آسمانی تا سبز متغیر میباشد. مهمترین معادن سنگ فیروزه در ایران و در شهر نیشابور واقع شده است. البته در برخی شهرهای دیگر مانند شیراز و کرمان نیز سنگ فیروزه یافت میشود ولی کیفیت و خواص سنگ فیروزه نیشابوری از سایر سنگهای فیروزه بهتر است.

فیروزه ای که در معدن استخراج می شود دو قسم است که به اصطلاح محلی یکی را خاکی و دیگری را سنگی می گویند . سنگ فیروزه ای که دارای رنگ بسیار روشن باشد (چغاله) ، به سنگ فیروزه ای که دارای رنگ کاملا طبیعی فیروزه ای باشد (طفول) و به سنگ فیروزه ای که دارای لکه و روی آن رگه های سیاه رنگ زیادی باشد فیروزه شجری گویند.

حقایقی درباره فیروزه

فیروزه سنگی است برای کسانی که در ماه دسامبر(آذر) متولد شده اند.

ترک ها ،ایرانی ها،و اسب سوار های شهر سمرقند اغلب فیروزه را برای نصب کردن بر روی پیشانی اسب های خود به کار می برند و اسب هایشان را همانند طلسم کردن رام می کنند تا آنها را از تاثیرات بیماری های ناشی از مصرف آب سرد که به خاطر جنب و جوش باعث گرم شدن آنها می شوند مراقبت کنند.

مردم شهر زونی که شهری در غرب نیومکزیکو است بر این باور هستند که فیروزه می تواند آنها را از ارواح شیطانی نجات دهد.

سنگ فیروزه چیست؟

سنگ فیروزه شاید قدیمی ترین سنگی باشد که بشریت تا به حال شناخته است .سنگ زیبای که خلق شده است به واژگان رنگی رنگ جدیدی به نام فیروزه داده است.

فیروزه یک سنگ مقاوم و محافظت کننده ای است که هنگامی که شما آن را در دست خود نگه می دارید به شما احساس آرامش و آسودگی می دهد.

جواهر سنگ های باستانی به شدت توسط تعدادی از تمدن های سرار جهان مورد توجه قرار گرفته اند که ناشی از علوم ماورای طبیعی و خواص درمانی است که آنرا دربر گرفته استو.

اگر چه بسیاری از این سنگ جواهر ها باستانی است اما فیروزه در همه عصر ها و زمان ها پشت سر هم به عنوان مد خود را قرار داده است و هواداران خاص خود را دارد زیرا دارای زیبایی های مغناطیسی است.

سنگ فیروزه چیست

سنگ فیروزه در طول تاریخ همواره مورد توجه انسان ها قرار گرفته است. شاید مهم ترین دلیل اهمیت بشر در طول تاریخ به خواص سنگ فیروزه نیز مربوط باشد. از انواع سنگ فیروزه می توان به نوع شجر و فیروزه عجمی اشاره کرد. از مشخصات سنگ فیروزه می توان به رنگ جذاب آن اشاره کرد که بسته به نوع رنگ آن، آبی آسمانی یا آبی تیره می تواند بسیار گران و یا ارزان باشد.

تاریخچه سنگ فیروزه

سنگ فیروزه به عنوان یکی از قدیمی ترین سنگ های جهان دارای تاریخی طولانی می باشد. به علت رنگ جذاب آن، حداقل هزاره های ششم و پنجم پیش از میلاد این سنگ مورد توجه و استفاده انسان قرار گرفته است. کاوشهای باستان شناسی نشان داده است سه هزار سال پ.م. حاکمان مصری باستان، از جواهرات این گوهر زیبا جهت تزئین آرایشی، طلسم استفاده و یا به همراه مومیایی خود دفن می کردند. به همین جهت ذخایر محدود آن در مصر به سرعت رو به اتمام گذاشت.

تاریخ استفاده سنگ فیروزه در ایران

در ایران قرن های متمادی در این کشور به طور گسترده برای تزیین اشیاء، مساجد و داخل و خارج بسیاری از بناهای مهم استفاده شده است. این شیوه ساخت و ساز ایرانی بعدها به شبه قاره هند نیز راه پیدا کرد و در ساخت تاج محل نیز از فیروزه استفاده شده است. و این رنگ، نمادی از بهشت خدا بر روی زمین تلقی می شد. کاوش های باستان شناسی که در منطقه آسیای میانه صورت گرفته، نشان می دهد در گورهای ثروتمندان این منطقه و سراسر حوزه قفقاز، فیروزه ایرانی یافت شده است. یکی از مهم ترین یافته های باستانی در شمال شرق ایران در محوطه تپه برج اطراف معدن تاریخی نیشابور مربوط به اسکلت زنی حدود 45 ساله است که یک قطعه سنگ فیروزه سوراخ شده در نزدیکی کمر اسکلت شناسایی شد. در طول تاریخ، از دانه های تخم مرغی شکل فیروزه ایرانی برای ساخت جواهر آلات و مرصع کاری اشیاء استفاده شده است. گفته می شود به دلیل نبود فناوری فرآوری، این سنگ ارزشمند هم اکنون از معادن ایرانی به صورت خام به ترکیــه صادر و پس از تراش و فرآوری، به نام سنگ فیروزه ترکی به جهانیان عرضه می شود و کشــورهایی چون چیــن، هند و ایتالیا نیز تلاش می کنند تا مرکزیت تجارت این کانــی زیبا را به دست آورند.

مشخصات سنگ فیروزه

فیروزه کانی از جنس فسفات آبدار آلمینیوم و مس با ساختار بلوری کج وجهی (تری کلینیک)، شفافیتی کدر و مومی شکل و سختی 5-6 درجه در مقیاس موهس است. این سنگ تحت تاثیر محلول های اسیدی در محیط آبی تشکیل می شود و به صورت توده های فشرده یا رگه هایی جداگانه در داخل شکاف سنگ ها به صورت گرد یا قلوه ای شکل یافت می شود. بهترین مناطق از نظر آب و هوایی جهت تشکیل این سنگ مناطق خشک می باشد. این گوهر معمولا در مناطقی یافت می شود که در آن صخره های به جا مانده از فعالیت های آتشفشانی بوده یا حرارت زمین در شکل گیری آن دخالت داشته است.

درواقع فیروزه تنها در چند منطقه روی زمین تولید می شود: مناطق خشک و بایر که در آنجا آب های زیرزمینی اسیدی و غنی از مس به سمت پایین نفوذ کرده و با مواد معدنی حاوی فسفر و آلومینیوم واکنش نشان می دهند. نتیجه این فرآیند رسوبی یک ترکیب متخلخل، نیمه شفاف تا مات از مس هیدراته و فسفات آلومینیوم هست.

فیروزه سنگی با بافت متخلخل است و هرچه تخلخل و حباب های درون این سنگ کمتر باشد درصد خلوص آن بیشتر و درنتیجه سختی و استحکام آن بیشتر و احتمال شکستگی و ترک خوردگی جهت استخراج اولیه و یا تراش آن کمتر می شود. به دلیل خلل و فرج های فراوان در این سنگ می توان برای خوش رنگ کردن آن از نمک های مس و آنیلین Aniline استفاده نمود.

مشخصات سنگ فیروزه از نظر رنگ

رنگ جذاب و آبی این گوهر زیبا به دلیل حضور عنصر مس است. اگر این سنگ در منطقه ای که میزان مس معادن آن بیشتر است استخراج شود، آبی آن بیشتر و به رنگ آبی آسمانی خواهد بود. معمولا تغییر رنگ فیروزه از آبی به سبز به علت از دست دادن آب درون سنگ طی مرور زمان می باشد. علت تفاوت رنگ فیروزه به علت نسبت آهن به مس است. اگر در آن معدن، قسمتی از آلومینیوم توسط آهن جایگزین شود، به رنگ مایل به سبز و اگر میزان روی افزون تر باشد، به ترکیبی از رنگ های زرد و ســبز دیده می شود که معمولا پدیده ای نادر است.جالب است بدانید چنانچه آهک در منطقه رشد این گوهر زیاد باشد رنگ آن به سمت سفیدی رفته و کمرنگ تر می شود البته در حالت معمول علت اصلی سفیدی مربوط به اکسید آلومینیوم(Al2O3) می باشد.

منابع سنگ فیروزه در جهان

سنگ فیروزه در مناطقی هم چون ایران، تبت، چین، مصر و جنوب غربی آمریکا به دست می آید. گرچه درجه خلوص و رنگ تولیدات اغلب معادن آن با هم متفاوت است ولی اغلب این سنگها حداقل از لحاظ شکل ظاهری شبیه هم هستند. فیروزه در مناطق مختلفی از کشور منجمله نیشابور، باغو (دامغان)، الله آباد و یخ آباد (کاشمر)، میدوک و چاه فیروزه (شهر بابک) شناسایی و بسته به کیفیت و ارزش اقتصادی آنها بهره برداری می گردد. معدن سنگ فیروزه نیشابور قدیمی ترین و مهم ترین معدن در کشور است و در سـطح جهان نیز از شهرت و اعتبار خاصی برخوردار است. نیشابور از گذشته های دور، شهری با اهمیت در کنار جاده ابریشم بود و از یک سو، فلات ایران را با آسیای مرکزی و از سوی دیگر، فلات آناتولی و سواحل مدیترانه را به چین پیوند می داد. ایــن معادن در مجاورت یک مسیر قدیمی قرار دارد که در روزگاران قدیم محل عبور کاروان های بازرگانی بوده است.

مشخصات سنگ فیروزه

فیروزه کانی از جنس فسفات آبدار آلمینیوم و مس با ساختار بلوری کج وجهی (تری کلینیک)، شفافیتی کدر و مومی شکل و سختی 5-6 درجه در مقیاس موهس است. این سنگ تحت تاثیر محلول های اسیدی در محیط آبی تشکیل می شود و به صورت توده های فشرده یا رگه هایی جداگانه در داخل شکاف سنگ ها به صورت گرد یا قلوه ای شکل یافت می شود. بهترین مناطق از نظر آب و هوایی جهت تشکیل این سنگ مناطق خشک می باشد. این گوهر معمولا در مناطقی یافت می شود که در آن صخره های به جا مانده از فعالیت های آتشفشانی بوده یا حرارت زمین در شکل گیری آن دخالت داشته است.

درواقع فیروزه تنها در چند منطقه روی زمین تولید می شود: مناطق خشک و بایر که در آنجا آب های زیرزمینی اسیدی و غنی از مس به سمت پایین نفوذ کرده و با مواد معدنی حاوی فسفر و آلومینیوم واکنش نشان می دهند. نتیجه این فرآیند رسوبی یک ترکیب متخلخل، نیمه شفاف تا مات از مس هیدراته و فسفات آلومینیوم هست.

فیروزه سنگی با بافت متخلخل است و هرچه تخلخل و حباب های درون این سنگ کمتر باشد درصد خلوص آن بیشتر و درنتیجه سختی و استحکام آن بیشتر و احتمال شکستگی و ترک خوردگی جهت استخراج اولیه و یا تراش آن کمتر می شود. به دلیل خلل و فرج های فراوان در این سنگ می توان برای خوش رنگ کردن آن از نمک های مس و آنیلین Aniline استفاده نمود.

جدول خصوصیات سنگ فیروزه

ترکیب شیمیاییفسفات مس آلومینیوم CuAl6(PO4)4(OH)8·4H2O

سیستم کریستالیتری کلنیک

رنگفیروزه ای، آبی، سبز آبی، سبز

رنگ خاکهآبی مایل به سفید

شفافیت اوپاک

رخخوب – معمولا بدون رخ

شکستگیشکننده و صدفی

جلاروغنی تا نیمه شیشه ای

ضریب شکست نور1.61 – 1.62

شکست دوگانه+0.040

سختی موهس6 – 5

وزن مخصوص2.6 – 2.9

فلورسانس سبز، زرد، آبی روشن

رگه های قهوه ای سنگ فیروزه

اغلب در این سنگ به علت اکسیداسیون آهن، رگه هایی قهوه ای رنگ به اندازه دو سانتیمتر از کانی لیمونیت دیده می شود، وجود ذرات ریز ماسه سنگ یا رگه های اکسید منگنز یا یشم سبز این سنگ را به رنگ خاکستری سیر درمی آورد. این سنگ ‌ممکن ‌است ‌با‌ کانیهایی ‌مالاکیت و کریزوکولا ‌تشکیل ‌تودههای ‌به ‌هم ‌فشرده‌ و‌ آمیخته ‌را‌ بدهند.

این گوهر را با رگه های سیاه “فیروزه تارعنکبوتی” (Spiderweb Turquoise) نامیده می شود. در موارد نادر که رگه های آن طلایی می باشد بسیار با ارزش تر می باشند. رنگ های سبز آبی کمرنگ و سبز آبی از ارزش کمتری برخوردار هستند. این رنگ ها به علت وجود کم یا زیاد بودن عناصری مثل مس و آهن می باشد. همچنین وجود اینکلوژن هایی مانند پیریت و هماتیت درون سنگ فیروزه که از سنگ میزبان به جای مانده است رگه های طلایی زیبایی به آن می دهد که البته به قیمت آن نیز می افزاید.با درنظر گرفتن همه این مسائل به همین دلیل نوع اصیل آن با رنگ آبی یک دست بسیار کمیاب است. شاید به همین دلیل است که سنگ فیروزه نیشابور با رگه های زیبای خود و رنگ آبی آسمانی اش در دنیا مشهور می باشد!

مشخصات سنگ فیروزه از نظر رنگ

رنگ جذاب و آبی این گوهر زیبا به دلیل حضور عنصر مس است. اگر این سنگ در منطقه ای که میزان مس معادن آن بیشتر است استخراج شود، آبی آن بیشتر و به رنگ آبی آسمانی خواهد بود. معمولا تغییر رنگ فیروزه از آبی به سبز به علت از دست دادن آب درون سنگ طی مرور زمان می باشد. علت تفاوت رنگ فیروزه به علت نسبت آهن به مس است. اگر در آن معدن، قسمتی از آلومینیوم توسط آهن جایگزین شود، به رنگ مایل به سبز و اگر میزان روی افزون تر باشد، به ترکیبی از رنگ های زرد و ســبز دیده می شود که معمولا پدیده ای نادر است.

منابع سنگ فیروزه در جهان

سنگ فیروزه در مناطقی هم چون ایران، تبت، چین، مصر و جنوب غربی آمریکا به دست می آید. گرچه درجه خلوص و رنگ تولیدات اغلب معادن آن با هم متفاوت است ولی اغلب این سنگها حداقل از لحاظ شکل ظاهری شبیه هم هستند. فیروزه در مناطق مختلفی از کشور منجمله نیشابور، باغو (دامغان)، الله آباد و یخ آباد (کاشمر)، میدوک و چاه فیروزه (شهر بابک) شناسایی و بسته به کیفیت و ارزش اقتصادی آنها بهره برداری می گردد. معدن سنگ فیروزه نیشابور قدیمی ترین و مهم ترین معدن در کشور است و در سـطح جهان نیز از شهرت و اعتبار خاصی برخوردار است. نیشابور از گذشته های دور، شهری با اهمیت در کنار جاده ابریشم بود و از یک سو، فلات ایران را با آسیای مرکزی و از سوی دیگر، فلات آناتولی و سواحل مدیترانه را به چین پیوند می داد. ایــن معادن در مجاورت یک مسیر قدیمی قرار دارد که در روزگاران قدیم محل عبور کاروان های بازرگانی بوده است.

در مصر دو معدن از معادن شبه جزیره سینا که «کشور فیروزه» نامیده می شد نیز وجود دارد که در زمره قدیمی ترین معادن شناخته شده جهان قرار دارند. این معادن اکنون ارزش اقتصادی چندانی ندارند و توســط بومیان به شکل ابتدایی استخراج می شود. سنگ فیروزه این منطقه سبز تر از نوع ایرانی آن است. امروزه بسیاری از فیروزه های که در ایران به فروش می رسند مربوط به شهر بابک کرمان هستند که چند سالی است منابع بسیار غنی از آن یافت شده است.

معادن فیروزه در غرب

جنوب غربی ایالات متحده از لحاظ تولید سنگ فیروزه بسیار غنی است و مناطقی مانند آریزونا، کالیفرنیا، کلرادو، نیومکزیکو و نوادا از مراکز عمده تولید آن در این کشور شناخته می شوند. در حال حاضر، آریزونا بزرگترین تولیدکننده این سنگ در کشــور است. نــوادا دیگر ایالت آمریکاست که با داشتن 120معدن، بخش عظیمی از سنگ فیروزه مورد استفاده صنعت جواهر سازی را تامین می کند. مرغوب تریــن نوع آن در ایالت متحده، از معدن لس کریلوس نیومکزیکو به دست می آید و قبل از ورود فاتحان اسپانیایی به قاره جدید، سنگ این معدن به طور گسترده توسط بومیان مورد بهره برداری قرار می گرفت.