فروشگاه الماس,زمرد,یاقوت09025283869

معرفی سنگ سیترین

سنگ سیترین در دسته‌بندی سنگ‌های کوارتز قرار می‌گیرد که تنوع رنگی آن از زرد روشن تا نارنجی مایل به قرمز، متغیر است. این سنگ دارای سیستم بلوری و ظاهری ابر و بادی بوده که به معنای رفاه، شادی و انرژی می‌باشد. سنگ سیترین از خانواده کوارتز است که دومین ماده معدنی موجود در پوسته زمین از لحاظ فراوانی به شمار می‌آید. مانند همه سنگ‌های خانواده کوارتز سختی سنگ سیترین هم 7 است. معنی لغوی سیترین در برخی از زبان‌های دنیا به عنوان لیمو معنی می‌شود که از لحاظ ظاهری با این سنگ هماهنگی دارد.

تاریخچه سنگ سیترین

قدمت استفاده از سنگ سیترین به عنوان یک جواهر تزئینی درخشان به 300 سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد. در یونان و روم باستان از این سنگ در ساخت انگشتر زنانه و همچنین انگشتر مردانه و گردنبند زنانه استفاده می‌شده است که با گذشت سال‌ها، همچنان به عنوان یک سنگ تزئینی ارزشمند، مخاطبان بسیار زیادی دارد. در قرن 17 میلادی، ملکه ویکتوریا از این سنگ در تزئین جواهرات خود استفاده می‌کرد و یکی از سنگ‌های محبوب او به شمار می‌آمد. همچنان بسیاری از افراد شناخته شده جهان، جواهراتی که در آنها از این سنگ استفاده می‌شود را برای مناسبت‌های خاص خود انتخاب می‌کنند. این سنگ علاوه بر زیبایی، ویژگی‌ها و خواص بسیار زیادی دارد که توانسته در تمام این سال ها، توجه افراد را به خود جلب کند.

خواص سنگ سیترین

یکی از مواردی که باعث شده سنگ سیترین و بسیاری از سنگ‌های قیمتی دیگر، ارزش بالایی نزد افراد از گذشته تا الان داشته باشند، خواص و انرژی موجود در آنها است. سنگ سیترین به سنگ ثروت معروف است. خواص سنگ سیترین مانند بسیاری از سنگ‌های قیمتی دیگر، متنوع بوده که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.

باعث گرمی و انرژی بخشی به قلب می‌شود.

در درمان افسردگی و عصبانیت مفید است.

باعث تقویت روح، روان و اعصاب می‌شود.

باعث از دفع انرژی و نیروی منفی می‌شود.

یکی از سنگ‌های مفید برای تقویت عزت نفس می‌باشد.

در گذشته درمانگران از این سنگ برای بهبود گردش خون، دفع سموم و تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می‌کردند.

یکی از سنگ‌های ارزشمند برای دفع بیماری و محافظت در برابر مارهای سمی نیز به شمار می‌آید.

نحوه تشخیص سنگ سیترین اصل

تمام خواصی که در بالا به آن اشاره شد، مربوط به سنگ سیترین اصل است که باید آن را از نمونه‌های تقلبی که در بازار عرضه می‌شوند، تشخیص داد. اولین مورد در تشخیص سنگ سیترین اصل، توجه به رنگ آن می‌باشد. رنگ طبیعی نمونه‌های اصل این سنگ، زرد و مایل به نارنجی است که هیچگونه طرح، نقش و نگاری نیز ندارند. برخی از سودجویان، این سنگ را با نام‌های دیگری نیز در بازار می‌فروشند. راه دقیق تشخیص نمونه‌های اصل از تقلبی، استفاده از تجهیزات گوهرشناسی می‌باشد. برای خرید نمونه‌های اصل بهتر است به مراکز و فروشگاه‌های معتبر مراجعه کرد یا از افراد متخصص در این زمینه راهنمایی گرفت.

سنگ سیترین برای چه ماهی است؟

هر کدام از سنگ‌های قیمتی نماد یکی از ماه‌های سال هستند که این امر در خصوص سنگ سیترین نیز وجود دارد. سنگ سیترین سنگ ماه تولد آبان است که بیانگر شجاعت، صمیمیت و خرد می‌باشد. متولدین ماه آبان، افرادی زیرک و رمزآلود می‌باشند که با عنصر آب به دنیا می‌آیند. استفاده از این سنگ برای متولدین آبان و سایر افراد جهت رفع مشکل بی خوابی استفاده می‌شود.

شارژ و پاکسازی سنگ سیترین

یکی از مهمترین موضوعاتی که در خصوص سنگ سیترین و سایر سنگ‌ها وجود دارد، نحوه پاکسازی و شارژ آنها می‌باشد. یکی از راههای طبیعی برای شارژ این سنگ ارزشمند، استفاده از انرژی خورشید است. چون معنای این کریستال با عناصر حیات بخش مرتبط است، می‌توان آن را با برگرداندن به طبیعت شارژ و پاکسازی کرد. در این روش باید سنگ سیترین را برای چند دقیقه کوتاه زیر تابش مستقیم نور آفتاب قرار داد. انجام این کار باعث می‌شود تا انرژی منفی که ممکن است جذب آن شده باشد، از بین برود.

یکی دیگر از روش‌های کاربردی برای شارژ سنگ سیترین، استفاده از سنگ سلنایت است. سنگ سلنایت یکی از سنگ‌های خاص و ارزشمندی است که دارای خواص تصفیه کنندگی قوی بوده و نیازی به شارژ و پاکسازی انرژی خود ندارد. با کنار هم قرار دادن این سنگ در کنار سیترین، می‌توان انرژی‌های منفی ذخیره شده در آن را از بین برد. برای پاکسازی سنگ سیترین همچنین می‌توان از آب و صابون یا مواد شوینده ملایم که مخصوص طلا و جواهرات هستند، استفاده کرد. هنگام خشک کردن نیز باید از پارچه‌های نرم و لطیفی که روی سطح سنگ خراشی ایجاد نمی‌کنند را به کار برد.

روش نگهداری سنگ سیترین

کسانی که از سنگ سیترین در طلا و جواهرات خود استفاده می‌کنند باید با راههای مراقبت از آن نیز آشنا باشند. در ادامه به برخی از نکات مهم مراقبتی در این زمینه اشاره خواهیم کرد.

این سنگ را نباید در معرض بخار داغ قرار داد چون باعث آسیب به آن خواهد شد.

پاک کننده‌های التراسونیک یکی از مواد شوینده آسیب زا برای سنگ سیترین به شمار می‌آیند که نباید استفاده کرد.

با زیورآلاتی مثل انگشتر سیترین زنانه یا گردنبند سیترین زنانه دستبندهایی که سنگ سیترین دارند، اقدام به شستن ظرف با مواد شوینده قوی نکنید. انجام این کار باعث تخریب بافت سنگ یا خدشه دار شدن سطح آن می‌شود.

قرار گرفتن این سنگ برای مدت زمان طولانی در معرض نور آفتاب، می‌تواند رنگ آن را تغییر دهد.

از تماس مواد آرایشی و عطر نیز با سطح سنگ‌های سیترین خودداری کنید چون می‌تواند باعث ایجاد تغییر رنگ آن شود.

کشورهای محل استخراج سنگ سیترین

بزرگترین معادن سنگ سیترین در جهان، متعلق به کشور برزیل است و سالیانه حجم بالایی از آن توسط این کشور به سراسر جهان صادر می‌شود. سایر کشورهای استخراج کننده این سنگ بعد از برزیل شامل آمریکا، بولیوی، اسپانیا، ماداگاسکار، آرژانتین، هند و تعدادی از کشورهای آفریقایی می‌باشند. سنگ سیترین در برخی از مناطق ایران مثل رشته کوه‌های مازندران، همدان، کرمان، قم و کرمانشاه نیز یافت می‌شود. کیفیت نمونه هایی که در مناطق مختلف ایران استخراج می‌شوند، پایین بوده و نمونه‌های باکیفیت خیلی کمیاب هستند. در حالت کلی نیز سنگ‌های سیترین طبیعی و باکیفیت خیلی کمیاب هستند. اکثر نمونه هایی که در بازار عرضه می‌شوند، آمیتیست می‌باشند که تحت دمای بالا، رنگ آنها از بنفش به زرد تغییر کرده است.

سنگ سیترین چیست؟

سنگ سیترین (Citrine)، که به عنوان “سنگ خوشبختی” شناخته می‌شود، یکی از سنگ‌ های قیمتی و محبوب در دنیای جواهرات و سنگ درمانی است. سنگ سیترین با رنگ زرد طلایی درخشان خود، نمادی از انرژی مثبت، خوشبختی و موفقیت است و در طول تاریخ و در فرهنگ‌ های مختلف، اهمیت زیادی داشته است.

معرفی و ویژگی‌ های سنگ سیترین

سیترین یک نوع کوارتز (Quartz) است که رنگ آن از زرد روشن تا طلایی و حتی نارنجی تغییر می‌کند. این سنگ قیمتی در طبیعت به ندرت به رنگ‌ های طبیعی خود پیدا می‌شود و اغلب از کوارتز های بی‌ رنگ با حرارت بالا ساخته می‌شود. رنگ سیترین به دلیل حضور آهن در ساختار آن است که موجب ایجاد این رنگ خاص در این سنگ می‌شود.

در واقع، سیترین به نوعی از کوارتز تعلق دارد که رنگ زرد یا طلایی دارد. در گذشته، بسیاری از افراد سیترین را با توپاز اشتباه می‌گرفتند زیرا رنگ مشابهی دارند، اما سیترین با ساختار کریستالی و ویژگی‌ های خاص خود از توپاز متمایز است.

ترکیب‌ شناسی و خواص فیزیکی سنگ سیترین

سیترین از نظر ترکیب‌ شناسی یک سنگ معدنی از خانواده سیلیکات است که SiO₂ (دی‌اکسید سیلیسیم) را تشکیل می‌دهد. این ترکیب باعث می‌شود سیترین بسیار مقاوم باشد و در مقایسه با بسیاری از سنگ‌ های قیمتی دیگر، بسیار سخت و مستحکم است. سختی این سنگ در مقیاس موهس، 7 است، که آن را به گزینه‌ ای عالی برای استفاده در جواهرات تبدیل می‌کند.

رنگ و ویژگی‌ های ظاهری سنگ سیترین

سیترین معمولاً در رنگ‌ های مختلف از زرد روشن، طلایی، زرد-نارنجی تا قهوه‌ای طلایی یافت می‌شود. رنگ این سنگ به شدت تحت تاثیر میزان آهن موجود در ساختار کریستالی آن قرار دارد. هرچه میزان آهن بیشتر باشد، رنگ سنگ تیره‌ تر و غنی‌ تر می‌شود.

این سنگ در برخی موارد ممکن است دارای شفافیت نسبی یا مات باشد. هرچه شفافیت سنگ بیشتر باشد، ارزش آن نیز بالاتر است. سیترین‌ های درجه یک معمولاً رنگی روشن و درخشان دارند و برای جواهرات ارزشمند استفاده می‌شوند.

خواص درمانی و معنوی سنگ سیترین

سنگ سیترین به دلیل ویژگی‌ های خاصی که در علم سنگ درمانی (کریستال تراپی) دارد، شناخته شده است. این سنگ علاوه بر زیبایی و جواهرسازی،به دلیل خواص درمانی و معنوی خود محبوبیت زیادی پیدا کرده است. در ادامه، برخی از مهم‌ ترین خواص درمانی سیترین را بررسی می‌کنیم:

افزایش انرژی مثبت با سنگ سیترین

سیترین یکی از بهترین سنگ‌ ها برای جذب و تقویت انرژی مثبت است. این سنگ به عنوان سنگ خوشبختی شناخته می‌شود و اعتقاد بر این است که می‌تواند انرژی‌ های منفی را از فرد دور کرده و فضا را پر از انرژی‌ های مثبت و خوشایند کند.سیترین به ویژه برای افرادی که احساس افسردگی یا استرس دارند، موثر است، چرا که می‌تواند احساسات منفی را از بین برده و ذهن و روح را به سمت تفکرات مثبت هدایت کند.

با استفاده از سنگ سیترین، افراد قادر خواهند بود انرژی‌ های منفی را از خود دور کنند و به جای آن، جریان انرژی‌ های مثبت، اعتماد به نفس و انگیزه برای رسیدن به اهداف شخصی و حرفه‌ای خود را افزایش دهند. این سنگ، با تقویت میدان انرژی فردی، می‌تواند به ایجاد یک محیط شاد و موفق کمک کند.

تقویت اعتماد به نفس و انگیزه با سنگ سیترین

سیترین به طور خاص برای تقویت اعتماد به نفس و انگیزه شناخته می‌شود. افرادی که از این سنگ استفاده می‌کنند، به طور معمول احساس قدرت بیشتری در خود دارند و قادرند با اعتماد بیشتری به اهداف خود دست یابند. این ویژگی برای افرادی که در حال رسیدن به اهداف شخصی یا شغلی هستند، بسیار مفید است.این سنگ با ویژگی‌ های خاص خود، به تسکین نگرانی‌ ها و اضطراب‌ ها کمک کرده و فرد را از افکار منفی رها می‌سازد.

سیترین با افزایش سطح انرژی و ایجاد احساس آرامش درونی، به افراد کمک می‌کند تا به باور بیشتری نسبت به توانایی‌ های خود برسند و از خود اطمینان بیشتری داشته باشند. علاوه بر این، این سنگ می‌تواند فرد را در مواجهه با چالش‌ ها و موانع زندگی تقویت کند و انگیزه لازم برای اقدام و پیشرفت را به او بدهد. از آنجا که سیترین انرژی‌ های مثبت را جذب کرده و در مسیر اهداف فرد قرار می‌دهد، برای افرادی که نیاز به انگیزه و الهام برای رسیدن به اهداف شخصی و حرفه‌ای خود دارند، یک انتخاب ایده‌آل است.

شناسایی و خرید سنگ سیترین اصل

سنگ سیترین یکی از محبوب‌ ترین و زیبا ترین سنگ‌ های قیمتی است که به دلیل خواص معنوی و زیبایی خاص خود، طرفداران زیادی دارد. اما برای اطمینان از خرید یک سنگ سیترین اصل و با کیفیت، باید نکات مهمی را مد نظر قرار دهید.

بررسی رنگ سنگ سیترین

رنگ یکی از مهم‌ ترین ویژگی‌ های یک سنگ سیترین اصل است. سیترین طبیعی معمولاً رنگی بین زرد طلایی تا زرد مایل به نارنجی دارد. هرچه رنگ سنگ سیترین روشن‌ تر و شفاف‌ تر باشد، به طبع کیفیت آن بالاتر خواهد بود. سیترین‌ های رنگی با شدت کمتری (زرد کم‌رنگ) ممکن است کمتر با کیفیت باشند، در حالی که رنگ‌ های تیره‌تر (نارنجی-قهوه‌ای) معمولاً نشان‌ دهنده سیترین‌ های کمتر مرغوب هستند.

شفافیت سنگ سیترین

یک سیترین اصل باید شفاف و بدون ناخالصی‌ های زیادی باشد. اگر سنگ دارای نقص‌ های زیادی یا لکه‌ های تاریک باشد، احتمالاً اصل نیست یا کیفیت آن پایین است. سنگ‌ های سیترین با شفافیت بالا، بیشتر در جواهرات گران‌ قیمت به کار می‌روند و جلوه‌ ای زیبا دارند.

منبع استخراج سنگ سیترین

سیترین طبیعی عمدتاً از معادن برزیل، ماداگاسکار و چند منطقه دیگر در دنیا استخراج می‌شود. هنگام خرید، بهتر است از فروشندگانی خرید کنید که اطلاعات دقیقی از منبع استخراج سنگ ارائه دهند. بسیاری از سیترین‌ ها ممکن است به صورت حرارتی از آمیتیست یا سنگ‌ های دیگر ساخته شوند، بنابراین حتماً از اصالت سنگ مطمئن شوید.

ارزیابی برش و شکل سنگ سیترین

در جواهرات، برش صحیح و زیبا می‌تواند تأثیر زیادی بر جلوه و زیبایی سنگ سیترین داشته باشد. سیترین‌ های با برش‌ های هندسی دقیق و فرم‌ های کلاسیک مانند گرد، بیضی یا اشکی معمولاً از کیفیت بهتری برخوردار هستند. سنگ‌ هایی که برش‌ های صاف و تمیز دارند، معمولاً نشان‌ دهنده جواهرات با کیفیت بالا هستند.

سنگ سیترین: سنگ ماه تولد آذر

سیترین یکی از سنگ‌ های قیمتی زیبا و درخشان است که به عنوان سنگ ماه تولد آذر (دسامبر) شناخته می‌شود. این سنگ با رنگ زرد طلایی و انرژی مثبت خود، برای افرادی که در این ماه متولد شده‌اند، یک نماد عالی از خوشبختی، موفقیت و خوش‌ شانسی است.

مشخصات کانی شناسی سیترین چیست

سیترین (Citrine) گوهری از خانواده مهم کوارتز است و بعد از آمیتیست (کوارتز بنفش)، مهم ترین عضو خانواده کوارتز محسوب می شود. نام Citrine برگرفته از رنگ زرد لیموئی آن به معنی “لیموئی رنگ” است. این کانی پدیده فلورسانس ندارد. سختی سنگ سیترین 7 در مقیاس موس بوده که از خانواده خود به ارث رسیده. فرمول شیمیایی این گوهر، SiO2 است و در طبیعت با شکل کریستالی هگزگونال (تریگونال) یافت می شود اما همیشه به صورت بلوری تنها و مجزا نیست و معمولا در کنار گوهرهای دیگری به دست می آید که برخی از اینها، هم خانواده سیترین هستند (مانند کوارتز بی رنگ و آمیتیست) و برخی دیگر نیز، نمونه های متفاوتی از دیگر گوهرها می باشند.

این کانی دوشکستی است و همین خصلت آن، باعث می شود که بتوان به راحتی آن را از شیشه تمیز داد(البته به کمک پولاریسکوپ). این گوهر دارای رنگ خاکه سفید، وزن مخصوص ۲٫۶۶ بوده و ضریب شکست نوری ۱٫۵۴ الی ۱٫۵۵ میباشد. سنگ سیترین بسیار شکننده است، کلیواژ نداشته و فرم شکستگی آن صدفی شکل است.

رنگ سنگ سیترین

سنگ سیترین در بازه رنگی زرد تا نارنجی و زرد تا نارنجی مایل به قهوه ای یافت می شود و هرکدام از این رنگ ها، خود در درجه روشنایی و تیرگی متنوعی در دسترس هستند. در واقع این کانی را به عنوان کوارتز زرد رنگ می شناسند و نام آن نیز به همین دلیل، این نام انتخاب شده است. البته نباید این تمایل ها را با دیگر اعضای خانواده کوارتز اشتباه گرفت زیرا اگر رنگ زرد، بیش از حد به سمتی دیگر متمایل شود، نام گوهر تغییر می کند. به عنوان مثال، رنگ زرد مایل به قهوه ای در سیترین، امری عادی است اما اگر رنگ قهوه ای قوی تر شده و یا تبدیل به قهوه ای با تمایلی کم به قهوه ای گردد، نام گوهر، کوارتز دودی خواهد بود.

تصور بر این است که عنصر رنگ دهنده در سنگ سیترین آهن است. البته آهن اگرچه باعث ایجاد رنگ زرد میشود اما این زرد بودن، همیشه یکسان نیست و بازه هایی از رنگ زرد را در برمی گیرد.

تراش سیترین در بازار

سنگ سیترین به دلیل داشتن سختی بالا، سفتی خوب (good) و جلای شیشه ای، باعث گردیده که خواص خوبی در جلاپذیری داشته باشد و به همین دلیل، نمونه های باکیفیت آن را تحت تراش و پولیش قوی قرار میدهند و به این شکل، نهایت درخشندگی را در آن ایجاد می کنند. سیترین گوهری است که از شفاف تامات آن را می توان از طبیعت به دست آورد و همین مساله در کنار تنوع اندازه های یافت شده، باعث گردیده که این گوهر را با تراشهای مختلف به بازار عرضه کنند. از انواع تراشهای صفحه دار (فست) تا تراشهای دامله، هنری و غیره.

نحوه تشخیص سنگ سیترین اصل

این گوهر هیچ پدیده ای ندارد و اگر در بازار گوهرهای زرد رنگی مشاهده شدند که دارای پدیده هایی مانند چشم گربه ای، ستاره ای و غیره بودند، بدون شک سیترین نیستند بلکه فقط از نظر ظاهری به آن شباهت دارند. امروزه با حرارت دادن آمیتیست ها در دمای 470 درجه سانتیگراد آنهار به سیترین زرد پر رنگ تبدیل می کنند. هرچه دما بالاتر رود به قهوه ای تر تبدیل می شوند. بیش از 90 درصد سنگهای سیترین موجود در بازار ، بهسازی شده به روش حرارت دهی هستند. تشخیص آنها حتی در آزمایشگاه گوهرشناسی بسیار دشوار است.

در بازار ایران، پر از سیترین های مصنوعی میباشد که به جای نوع طبیعی فروخته می شوند. تشخیص این نمونه ها، تنها به کمک تجهیزات گوهرشناسی امکان پذیر خواهد بود.

نحوه نگهداری از سنگ سیترین

سیترین گوهری است که نیاز به مراقبت خاصی ندارد زیرا بلوری ماندگار و مقاوم است اما بهتر است از افتادن، ضربه خودرن و یاقرارگرفتن آن در معرض حرارت (چه متمرکز و چه موضعی یا پخشی) اجتناب کرد زیرا احتمال ترک برداشتن، شکستن و یا تغییر رنگ آن وجود دارد.

ناخالصی ها و اینکلوژن های سنگ سیترین

سنگ سیترین، معمولا در حالت بکر، دارای شاخصهای درونی (Inclusions) متفاوتی از جمله شاخصهای مایع، ۲ و یا ۳فاز، نواحی رنگی، کریستالی منفی(میان تهی) و دیگر شاخصها می باشد اما اگر تحت بهسازی های حرارتی قرار بگیرد، نه تنها در برخی موارد، شاخصهای درونی خود را از دست میدهد بلکه حالت دورنگی خود را که در زیر دایکروسکپ قابل مشاهده است (و از روشهای تحلیلی در شناسایی آن می باشد) را نیز از دست خواهد داد. لذا گوهرشناسان برای تحلیل بهسازی بودن آنها، به غیر از بررسی شاخص های درونی و تحلیل میزان خسارت وارد شده به آنها یا حذف شدن آنها به کمک میکروسکوپ، از تست دایکروسکوپی نیز استفاده می نمایند.

روشهای بهسازی سیترین

این گوهر به دلایل مختلف تحت بهسازی قرار می گیرد. این گوهر، استعداد زیادی در بهسازی دارد و به همین دلیل، روشهای مختلفی را بر آن اعمال می کنند. اولین و معمول ترین روش، تکنیک تقویت رنگ در سنگ سیترین است و این مساله به دلیل کثرت سیترین هایی صورت میگیرد که از معادن مختلف دنیا به دست می آیند اما قدرت رنگی کافی ندارند و به همین دلیل تحت بهسازی حرارتی قرار می گیرند تا رنگ آنها قوی تر شود. اعمال حرارت های گوناگون در شرایط مختلف و دماهای متفاوت، باعث به دست آمدن نتایج جالب توجهی در این گوهر می شود. به عنوان مثال، آمیتیست (کوارتز بنفش) را تحت بهسازی حرارتی قرار میدهند و رنگ بنفش آن به زرد تبدیل و به این شکل، سنگ سیترین به دست می آورند.

حال اگر خود سیترین را حرارت دهند، رنگ آن زرد، به سبز تبدیل می شود که در این صورت، کوارتز سبز (پرازولایت) به دست خواهد آمد. کوارتز لیمویی (لمون کوارتز) نیز از دیگر گوهرهایی است که با بهسازی حرارتی به این سنگ، قالب دستیابی است. کوارتز دودی در دمای 300 الی 400 به رنگ زرد تغییر می کند.

مشخصات کانی شناسی سیترین چیست

سیترین (Citrine) گوهری از خانواده مهم کوارتز است و بعد از آمیتیست (کوارتز بنفش)، مهم ترین عضو خانواده کوارتز محسوب می شود. نام Citrine برگرفته از رنگ زرد لیموئی آن به معنی “لیموئی رنگ” است. این کانی پدیده فلورسانس ندارد. سختی سنگ سیترین 7 در مقیاس موس بوده که از خانواده خود به ارث رسیده. فرمول شیمیایی این گوهر، SiO2 است و در طبیعت با شکل کریستالی هگزگونال (تریگونال) یافت می شود اما همیشه به صورت بلوری تنها و مجزا نیست و معمولا در کنار گوهرهای دیگری به دست می آید که برخی از اینها، هم خانواده سیترین هستند (مانند کوارتز بی رنگ و آمیتیست) و برخی دیگر نیز، نمونه های متفاوتی از دیگر گوهرها می باشند.

این کانی دوشکستی است و همین خصلت آن، باعث می شود که بتوان به راحتی آن را از شیشه تمیز داد(البته به کمک پولاریسکوپ). این گوهر دارای رنگ خاکه سفید، وزن مخصوص ۲٫۶۶ بوده و ضریب شکست نوری ۱٫۵۴ الی ۱٫۵۵ میباشد. سنگ سیترین بسیار شکننده است، کلیواژ نداشته و فرم شکستگی آن صدفی شکل است.

رنگ سنگ سیترین

سنگ سیترین در بازه رنگی زرد تا نارنجی و زرد تا نارنجی مایل به قهوه ای یافت می شود و هرکدام از این رنگ ها، خود در درجه روشنایی و تیرگی متنوعی در دسترس هستند. در واقع این کانی را به عنوان کوارتز زرد رنگ می شناسند و نام آن نیز به همین دلیل، این نام انتخاب شده است. البته نباید این تمایل ها را با دیگر اعضای خانواده کوارتز اشتباه گرفت زیرا اگر رنگ زرد، بیش از حد به سمتی دیگر متمایل شود، نام گوهر تغییر می کند. به عنوان مثال، رنگ زرد مایل به قهوه ای در سیترین، امری عادی است اما اگر رنگ قهوه ای قوی تر شده و یا تبدیل به قهوه ای با تمایلی کم به قهوه ای گردد، نام گوهر، کوارتز دودی خواهد بود.

تصور بر این است که عنصر رنگ دهنده در سنگ سیترین آهن است. البته آهن اگرچه باعث ایجاد رنگ زرد میشود اما این زرد بودن، همیشه یکسان نیست و بازه هایی از رنگ زرد را در برمی گیرد.

تراش سیترین در بازار

سنگ سیترین به دلیل داشتن سختی بالا، سفتی خوب (good) و جلای شیشه ای، باعث گردیده که خواص خوبی در جلاپذیری داشته باشد و به همین دلیل، نمونه های باکیفیت آن را تحت تراش و پولیش قوی قرار میدهند و به این شکل، نهایت درخشندگی را در آن ایجاد می کنند. سیترین گوهری است که از شفاف تامات آن را می توان از طبیعت به دست آورد و همین مساله در کنار تنوع اندازه های یافت شده، باعث گردیده که این گوهر را با تراشهای مختلف به بازار عرضه کنند. از انواع تراشهای صفحه دار (فست) تا تراشهای دامله، هنری و غیره.

نحوه تشخیص سنگ سیترین اصل

این گوهر هیچ پدیده ای ندارد و اگر در بازار گوهرهای زرد رنگی مشاهده شدند که دارای پدیده هایی مانند چشم گربه ای، ستاره ای و غیره بودند، بدون شک سیترین نیستند بلکه فقط از نظر ظاهری به آن شباهت دارند. امروزه با حرارت دادن آمیتیست ها در دمای 470 درجه سانتیگراد آنهار به سیترین زرد پر رنگ تبدیل می کنند. هرچه دما بالاتر رود به قهوه ای تر تبدیل می شوند. بیش از 90 درصد سنگهای سیترین موجود در بازار ، بهسازی شده به روش حرارت دهی هستند. تشخیص آنها حتی در آزمایشگاه گوهرشناسی بسیار دشوار است.

در بازار ایران، پر از سیترین های مصنوعی میباشد که به جای نوع طبیعی فروخته می شوند. تشخیص این نمونه ها، تنها به کمک تجهیزات گوهرشناسی امکان پذیر خواهد بود.

نحوه نگهداری از سنگ سیترین

سیترین گوهری است که نیاز به مراقبت خاصی ندارد زیرا بلوری ماندگار و مقاوم است اما بهتر است از افتادن، ضربه خودرن و یاقرارگرفتن آن در معرض حرارت (چه متمرکز و چه موضعی یا پخشی) اجتناب کرد زیرا احتمال ترک برداشتن، شکستن و یا تغییر رنگ آن وجود دارد.

ناخالصی ها و اینکلوژن های سنگ سیترین

سنگ سیترین، معمولا در حالت بکر، دارای شاخصهای درونی (Inclusions) متفاوتی از جمله شاخصهای مایع، ۲ و یا ۳فاز، نواحی رنگی، کریستالی منفی(میان تهی) و دیگر شاخصها می باشد اما اگر تحت بهسازی های حرارتی قرار بگیرد، نه تنها در برخی موارد، شاخصهای درونی خود را از دست میدهد بلکه حالت دورنگی خود را که در زیر دایکروسکپ قابل مشاهده است (و از روشهای تحلیلی در شناسایی آن می باشد) را نیز از دست خواهد داد. لذا گوهرشناسان برای تحلیل بهسازی بودن آنها، به غیر از بررسی شاخص های درونی و تحلیل میزان خسارت وارد شده به آنها یا حذف شدن آنها به کمک میکروسکوپ، از تست دایکروسکوپی نیز استفاده می نمایند.

روشهای بهسازی سیترین

این گوهر به دلایل مختلف تحت بهسازی قرار می گیرد. این گوهر، استعداد زیادی در بهسازی دارد و به همین دلیل، روشهای مختلفی را بر آن اعمال می کنند. اولین و معمول ترین روش، تکنیک تقویت رنگ در سنگ سیترین است و این مساله به دلیل کثرت سیترین هایی صورت میگیرد که از معادن مختلف دنیا به دست می آیند اما قدرت رنگی کافی ندارند و به همین دلیل تحت بهسازی حرارتی قرار می گیرند تا رنگ آنها قوی تر شود. اعمال حرارت های گوناگون در شرایط مختلف و دماهای متفاوت، باعث به دست آمدن نتایج جالب توجهی در این گوهر می شود. به عنوان مثال، آمیتیست (کوارتز بنفش) را تحت بهسازی حرارتی قرار میدهند و رنگ بنفش آن به زرد تبدیل و به این شکل، سنگ سیترین به دست می آورند.

حال اگر خود سیترین را حرارت دهند، رنگ آن زرد، به سبز تبدیل می شود که در این صورت، کوارتز سبز (پرازولایت) به دست خواهد آمد. کوارتز لیمویی (لمون کوارتز) نیز از دیگر گوهرهایی است که با بهسازی حرارتی به این سنگ، قالب دستیابی است. کوارتز دودی در دمای 300 الی 400 به رنگ زرد تغییر می کند.

سیترین چیست؟

سیترین یک نوع کوارتز با طیف رنگی زرد تا نارنجی مایل به قرمز/قهوه ای می باشد. نام این سنگ از زبان فرانسوی citron به معنی لیمویی گرفته شده است. امروزه بیش از 90% سنگهای سیترین فروخته شده در بازار بهسازی شده یا از تغییر رنگ آمیتیست حین حرارت فروخته می شوند.

نحوه تشخیص سنگ سیترین اصل:

این گوهر هیچ پدیده ای ندارد و اگر در بازار گوهرهای زرد رنگی مشاهده شدند که دارای پدیده هایی مانند چشم گربه ای، ستاره ای و غیره بودند، بدون شک سیترین نیستند بلکه فقط از نظر ظاهری به آن شباهت دارند. امروزه با حرارت دادن آمیتیست ها در دمای 470 درجه سانتیگراد آنهار به سیترین زرد پر رنگ تبدیل می کنند. هرچه دما بالاتر رود به قهوه ای تر تبدیل می شوند. بیش از 90 درصد سنگهای سیترین موجود در بازار ، بهسازی شده به روش حرارت دهی هستند. تشخیص آنها حتی در آزمایشگاه گوهرشناسی بسیار دشوار است. ناگفته نماند این گوهرسنگ است که نمونه های مصنوعی آن نیز تولید و عرضه می شوند و در بازار ایران، پر از سیترین های مصنوعی میباشد که به جای نوع طبیعی فروخته می شوند. تشخیص این نمونه ها، تنها به کمک تجهیزات گوهرشناسی امکان پذیر خواهد بود.

مشخصات گوهرشناسی سیترین:

سیترین (Citrine) گوهری از خانواده مهم کوارتز است و بعد از آمیتیست (کوارتز بنفش)، مهم ترین عضو خانواده کوارتز محسوب می شود. نام Citrine برگرفته از رنگ زرد لیموئی آن به معنی “لیموئی رنگ” است. این کانی پدیده فلورسانس ندارد. سختی سنگ سیترین 7 در مقیاس موس بوده که از خانواده خود به ارث رسیده. فرمول شیمیایی این گوهر، SiO2 است و در طبیعت با شکل کریستالی هگزگونال (تریگونال) یافت می شود اما همیشه به صورت بلوری تنها و مجزا نیست و معمولا در کنار گوهرهای دیگری به دست می آید که برخی از اینها، هم خانواده سیترین هستند (مانند کوارتز بی رنگ و آمیتیست) و برخی دیگر نیز، نمونه های متفاوتی از دیگر گوهرها می باشند.این کانی دوشکستی است و همین خصلت آن، باعث می شود که بتوان به راحتی آن را از شیشه تمیز داد(البته به کمک پولاریسکوپ). این گوهر دارای رنگ خاکه سفید، وزن مخصوص ۲٫۶۶ بوده و ضریب شکست نوری ۱٫۵۴ الی ۱٫۵۵ میباشد. سنگ سیترین بسیار شکننده است، کلیواژ نداشته و فرم شکستگی آن صدفی شکل است.

سیترین به چه رنگهایی یافت میشود؟

سنگ سیترین در بازه رنگی زرد تا نارنجی و زرد تا نارنجی مایل به قهوه ای یافت می شود و هرکدام از این رنگ ها، خود در درجه روشنایی و تیرگی متنوعی در دسترس هستند. در واقع این کانی را به عنوان کوارتز زرد رنگ می شناسند و نام آن نیز به همین دلیل، این نام انتخاب شده است. البته نباید این تمایل ها را با دیگر اعضای خانواده کوارتز اشتباه گرفت زیرا اگر رنگ زرد، بیش از حد به سمتی دیگر متمایل شود، نام گوهر تغییر می کند. به عنوان مثال، رنگ زرد مایل به قهوه ای در سیترین، امری عادی است اما اگر رنگ قهوه ای قوی تر شده و یا تبدیل به قهوه ای با تمایلی کم به قهوه ای گردد، نام گوهر، کوارتز دودی خواهد بود. تصور بر این است که عنصر رنگ دهنده در سنگ سیترین آهن است. البته آهن اگرچه باعث ایجاد رنگ زرد میشود اما این زرد بودن، همیشه یکسان نیست و بازه هایی از رنگ زرد را در برمی گیرد.

انواع برش برای سنگ سیترین:

سنگ سیترین به دلیل داشتن سختی بالا، سفتی خوب (good) و جلای شیشه ای، باعث گردیده که خواص خوبی در جلاپذیری داشته باشد و به همین دلیل، نمونه های باکیفیت آن را تحت تراش و پولیش قوی قرار میدهند و به این شکل، نهایت درخشندگی را در آن ایجاد می کنند. سیترین گوهری است که از شفاف تامات آن را می توان از طبیعت به دست آورد و همین مساله در کنار تنوع اندازه های یافت شده، باعث گردیده که این گوهر را با تراشهای مختلف به بازار عرضه کنند. از انواع تراشهای صفحه دار (فست) تا تراشهای دامله، هنری و غیره. بلور های سیترین طبیعی باکیفیت کمیاب بوده و نوع مرغوب آنها برای ساخت نگین انگشتر استغفاده می شود. نمونه های مات و بی کیفیت آن برای مهره های گردنبند و یا به فرم فانتزی برای ساختن سرسوئیچی و غیره بکار می برند.

معادن سیترین در کدام مناطق قرار دارد؟

سنگ سیترین معمولا در بیشتر کشورهای جهان که دارای معادن و منابع سیلیس هستند، به دست می آید اما نمونه های بسیار باکیفیت آنرا می توان در بولیوی، اسپانیا، روسیه، آمریکا، ماداگاسکار، برزیل، هند، آرژانتین و برخی کشورهای آفریقایی به دست آورد. در ایران نیز می توان سنگ سیترین را در کوهها و دشتهای مازندران، همدان، کرمان، قم، کرمانشاه و گاهی در بخش هایی از خراسان یافت. اگرچه کیفیت این نمونه های ایرانی، همیشه بالا نیست اما گاهی در بین آنها شاهد نمونه هایی با شفافیت و رنگ قوی نیز بوده ایم.

ناخالصی ها و اینکلوژن های سنگ سیترین:

سنگ سیترین، معمولا در حالت بکر، دارای شاخصهای درونی (Inclusions) متفاوتی از جمله شاخصهای مایع، ۲ و یا ۳فاز، نواحی رنگی، کریستالی منفی(میان تهی) و دیگر شاخصها می باشد اما اگر تحت بهسازی های حرارتی قرار بگیرد، نه تنها در برخی موارد، شاخصهای درونی خود را از دست میدهد بلکه حالت دورنگی خود را که در زیر دایکروسکپ قابل مشاهده است (و از روشهای تحلیلی در شناسایی آن می باشد) را نیز از دست خواهد داد. لذا گوهرشناسان برای تحلیل بهسازی بودن آنها، به غیر از بررسی شاخص های درونی و تحلیل میزان خسارت وارد شده به آنها یا حذف شدن آنها به کمک میکروسکوپ، از تست دایکروسکوپی نیز استفاده می نمایند.

روشهای بهسازی سیترین:

این گوهر به دلایل مختلف تحت بهسازی قرار می گیرد. این گوهر، استعداد زیادی در بهسازی دارد و به همین دلیل، روشهای مختلفی را بر آن اعمال می کنند. اولین و معمول ترین روش، تکنیک تقویت رنگ در سنگ سیترین است و این مساله به دلیل کثرت سیترین هایی صورت میگیرد که از معادن مختلف دنیا به دست می آیند اما قدرت رنگی کافی ندارند و به همین دلیل تحت بهسازی حرارتی قرار می گیرند تا رنگ آنها قوی تر شود. اعمال حرارت های گوناگون در شرایط مختلف و دماهای متفاوت، باعث به دست آمدن نتایج جالب توجهی در این گوهر می شود. به عنوان مثال، آمیتیست (کوارتز بنفش) را تحت بهسازی حرارتی قرار میدهند و رنگ بنفش آن به زرد تبدیل و به این شکل، سنگ سیترین به دست می آورند. حال اگر خود سیترین را حرارت دهند، رنگ آن زرد، به سبز تبدیل می شود که در این صورت، کوارتز سبز (پرازولایت) به دست خواهد آمد. کوارتز لیمویی (لمون کوارتز) نیز از دیگر گوهرهایی است که با بهسازی حرارتی به این سنگ، قالب دستیابی است. کوارتز دودی در دمای 300 الی 400 به رنگ زرد تغییر می کند.

بزرگترین سنگ سیترین یافت شده:

بزرگترین سنگ سیترین های تراشیده جهان Malaga نام دارد که اسم خود را از شهری در اسپانیا گرفته است. وزن آن 20200 قیراط می باشد! این قطعه در سال 2010 در جاسگاه کلکسیون ویژه موزه هنر طبیعت اسپانیا قرار گرفته است.

در موزه تاریخ طبیعی اسمیتسونین آمریکا نیز یک سیترین تقریبا دودی با وزنی معادل 19747 قیراط وجود دارد که از برزیل استخراج شده است. در سال 1987 توسط Michael Gray تراش و در سال 2013 در این کالکشن قرار گرفته است.

نحوه نگهداری از سنگ سیترین:

سیترین گوهری است که نیاز به مراقبت خاصی ندارد زیرا بلوری ماندگار و مقاوم است اما بهتر است از افتادن، ضربه خودرن و یاقرارگرفتن آن در معرض حرارت (چه متمرکز و چه موضعی یا پخشی) اجتناب کرد زیرا احتمال ترک برداشتن، شکستن و یا تغییر رنگ آن وجود دارد.

اکنون می پردازیم به خواص سنگ سیترین:

بر اساس اعتقادها و تجربه ها، این گوهر برای درمان افسردگی، عصبانیت و نگرانی ها بسیار موثر است. همچنین عوارض دیابت و همچنین سوخت و ساز سلولی در مشکلات غده ای را تسکین خواهد داد. از خواص سنگ سیترین در این مورد می توان به کاهش وزن از طریق این سنگ اشاره کرد. این گوهر بهترین سنگ برای چاکرای دوم است. ابوعلی سینا در درمان افسردگی از این سنگ به عنوان سنگ لیمویی بهره می جسته است. سنگ سیترین عمل سیستم ایمنی روده ها و هضم دستگاه گوارش را تسکین داده و سوخت و ساز را در بدن افزایش میدهد. از این گوهر، در گذشته برای دفع سموم بدن نیز استفاده می شد و چون گوهری آرامش بخش است، لذا پس از شارژ شدن، نیروهای اخلالگر و منفی محیطی و درونی را از بین می برد. همچنین اعتقاد بر آن است که این گوهر به دلیل کاهش استرس و اضطراب، باعث تقویت اراده و با رفتن ضریب اعتماد به نفس می شود و باعث محبوبیت بیشتر صاحبش خواهد شد. تحریک خوش بینی، شوخ و شنگ بودن و قاطعیت در موقعیت های دشوار از دیگر خواص سنگ سیترین می باشد.

سیترین گوهری است که بسیار مورد توجه علاقمندان به گوهردرمانی و انرژی درمانی است. سنگ سیترین برای چاکرای ریشه (اول)، طحال و اندام تناسلی (دوم) و چاکاری ناف (سوم) موثر است و به فرد کمک می کند تا به سوی جریان زمان آینده تغییر مسیر دهد و وجود خود را بر فراز قلمرو ممکنات بگشاید. از خواص سنگ سیترین در جهت ارتقای تخیل خلاقانه، اظهار وجود به واسطه اراده استفاده می شود. این گوهر در دو حالت طبیعی و حرارت دیده، تحریک کننده تخیل از طریق سه دروازه چاکراهای دوم، سوم و ششم می باشد. هم نوایی ارتعاشی این گوهر این سه مرکز انرژی که تمام آن چیزی هستند که برای فرآیند تخیل خلاقانه لازم است را فعال و هماهنگ می کند.